سلامت روان در هر سنی بسیار حائز اهمیت است زیرا با داشتن روح و روان سالم می توان جسمی سالم و توانمند داشت و هدف های خود را دنبال نمود. فردی که از نظر روحی دچار مشکل باشد به هیچ چیز اهمیتی نمی دهد و هدفی ندارد و تلاش نیاز نمیکند بروز افسردگی در سنین مختلف عواقب گوناگونی دارد در نوجوانی باعث میشود فرد انگیزهای برای زندگی نداشته باشد و حتی اقدام به خودکشی نماید . از این رو در این مقاله که توسط کارشناسان مرکز پرستاری آتیه پرستاران سلامت تهیه و جمع آوری شده می خواهیم راه های مقابله با افسردگی در نوجوانان را بررسی کنیم و در اختیار شما قرار دهیم .
افسردگی در نوجوانان به چه شکلی است و چه آثاری دارد
بروز این مشکل در نوجوانی آثار منفی زیادی دارد اما از آنجا که راه های مقابله با افسردگی در نوجوانان وجود دارد و این بیماری در این سنین قابل درمان است میتوان گفت زیاد نگران نباشید .
بروز کج رفتاری ها و بد اخلاقی ها ، احساس غم شدید و سرکش شدن ، انزوا طلبی و اقدام به خودکشی از عواقب خطرناک و آثار منفی ادامه یافتن این بیماری در نوجوانان است .
علائم افسردگی در نوجوانان
- بدخلقی و عصبانیت
- عدم توجه به صحبت های والدین و بزرگترها
- دوری از هم سن و سال ها
- احساس غم و ناراحتی
- داشتن نگرش های منفی و ناسالم
- سرکش شدن
- بروز رفتار ها و ناهنجاری های هیجانی
- کاهش تمرکز و یادگیری
- بی توجهی و بی احترامی به اولیای مدرسه
- فرار کردن از کلاس درس و مدرسه
- سیگاری شدن و رو آوردن به مواد مخدر
- الکلی شدن و نوشیدن مواد مشابه
- پایین آمدن اعتماد به نفس
- از دست دادن عزت نفس
- پناه بردن به فضای مجازی و گوشی هوشمند
- منزوی شدن
- رفتارهای پر خطر و بی پروا حتی در مواردی برقراری روابط جنسی
- پرخاشگری و بروز خشونت
- صدمه رساندن به دیگران در مواردی تا سرحد مرگ ▪︎گریه های مکرر
- فاصله گیری از دوستان و خانواده
- تمایل نداشتن به فعالیت های جمعی
- بی نظمی در خواب و خوراک
- بی قراری و مضطرب بودن
- احساس گناه داشتن
- بی ارزش دانستن خود و فعالیت هایی که انجام می دهد
- بی حوصلگی و خستگی
- مدام از درد شکایت داشتن
- به فکر مرگ و خودکشی بودن
(( در ادامه این مبحث پیشنهاد می شود مقاله آموزشی 15 اصول ارتباط والدین با نوجوانان خود را حتما مطالعه نمایید ))
تفاوت افسردگی در نوجوانان با سنین بالاتر
در این سن ، فرد به دلیل اینکه تازه پا به سن بلوغ گذاشته و هنوز رشد او کامل صورت نگرفته ، قادر به حل و فصل و ایجاد رابطه منطقی با مشکلات را ندارد و روحیه تحریک پذیری در او شدت بیشتری دارد و به دلیل اینکه نمی داند چگونه خود را کنترل کند رفتارهای خشونت آمیز از خود بروز می دهد .
در این دوران نوجوان مدام از دردهای بی دلیل ناله میکند که منشاء جسمی ندارد اما در سنین بالاتر ممکن است درد واقعاً به دلیل بیماری جسمی باشد . در نوجوانی که به افسردگی مبتلا شده روحیه انتقادپذیری وجود ندارد و هر نوع انتقاد را نشانه عدم پذیرش و طرد شدگی می داند .افسردگی در سنین بالا فرد را کاملاً منزوی میکند اما نوجوان افسرده معمولاً تعدادی از دوستان خود را حفظ میکند .
آیا باید دردهای نوجوانی را جدی گرفت و یا از علائم افسردگی است؟
در سنین نوجوانی بدن در حال رشد است و میتواند ربطی به افسردگی نداشته باشد ولی اگر شکایت های ناشی از ادامه دار بودن درد ، زیاد باشد باید به وجود یک بیماری روحی مانند افسردگی و یا جسمی مانند دیگر بیماریها شک کرد و به پزشک مراجعه نمود .
حتی اوقات تلخی ها نیز ممکن است در این سنین مربوط به ترشح هورمون ها در بدن باشد و نباید به بدخلقی های کوتاهمدت و گاه و بیگاه را جدی گرفت اما اگر این رفتارها به صورت مداوم و روزانه و مکرر باشد باز هم نباید بی توجه بود و باید دست به اقدامات اساسی زد .
افسردگی در نوجوانان چه زمان به خودکشی منتهی می شود؟
در صورت شدت یافتن علائم و یا آلوده شدن به مصرف مواد الکلی و همچنین سیگار و مواد مخدر ، نوجوان رفتارهای متفاوتی را نشان میدهد که خطرناک و هشدار دهنده هستند رفتارهایی مانند :
- صحبت کردن با دیگران در مورد خودکشی
- شوخی های بیجا در مورد خودکشی
- تکرار جملاتی که در آنها کلمه مرگ وجود دارد مانند : کاش می مردم ، بهتر ناپدید بشم ، راه دیگه ای نمونده .
- تحریک دیگران به وسیله جمله های رمانتیک در مورد مرگ
- سرودن اشعار و یا گفتن داستان هایی که با مرگ مرتبط است
- رانندگی بدون گواهینامه و یا تصادفاتی که منجر به صدمه دیدن شود .
- بخشیدن وسایلی که زمانی به آن ها علاقه داشته و یا با ارزش هستند.
- خداحافظی به شکلی که انگار آخرین دیدار فرد است .
(( در ادامه این مبحث پیشنهاد می شود مقاله آموزشی تغییرات دوره نوجوانی که والدین باید بدانند را حتما مطالعه نمایید ))
راه های مقابله با افسردگی در نوجوانان
به دلیل صدمات زیادی که افسردگی ، در نوجوانان به وجود میآورد لازم است هرچه سریعتر اقدامات اساسی صورت بگیرد که در ادامه به آنها می پردازیم .
۱)_سعی کنید با نوجوان افسرده ، رابطه محبت آمیز و بدون قضاوت برقرار کنید و نگرانی خود را در این باره ابراز کنید .
۲)_در گفتگو با نوجوان خود صریحاً بیان کنید که علائم افسردگی را در او می بینید و نگران هستید .
۳)_از پرسش های بیجا خودداری کنید .
۴)_خود را کاملا آماده شنیدن صحبت های او نشان دهید و از او بخواهید هر آنچه او را نگران کرده و یا تجربه نموده را برای شما بازگو کند .
۵)_به او بفهمانید که نمی خواهید او را کنترل کنید و یا تحت فشار بگذارید و فقط قصد حمایت از او را دارید .
۶)_دست از هرگونه سخنرانی بردارید و او را قضاوت نکنید .
۷)_صبورانه ، پیگیر دلیل ناراحتی باشید اما عجله نکنید و با نوجوان به آرامی ارتباط برقرار کند .
۸)_برای آرامش دادن به نوجوان احساساتش را تصدیق کنید .
۹)_در صورت طفره رفتن نوجوان ، شما به غریزه خود اعتماد کنید و او را تشویق کنید که با یکی از معتمدین خود صحبت کند .
۱۰)_نوجوان را تشویق کنید فعالیت های جمعی و اجتماعی انجام دهد .
۱۱)_برای صحبت با او همیشه رو در رو صحبت کنید .
۱۲)_برای نوجوان خود فعالیت های ورزشی یا موسیقایی و هنری ترتیب دهید .
۱۳)_برای بالا بردن عزت نفس نوجوان از او بخواهید کارهای داوطلبانه انجام دهد .
۱۴)_به علت رابطه تنگاتنگ جسم و روح ، ابتدا سلامت جسمی او را کنترل و تضمین کنید .
۱۵)_برنامه خواب او را مدیریت و تنظیم کنید .
۱۶)_او را تشویق به تحرک کنید مانند :پیاده روی ،رقص ، دوچرخه سواری .
۱۷)_برای استفاده از فضای مجازی محدودیت بگذارید .
۱۸)_غذاهای او را کاملاً معتدل و مغذی کنید .
۱۹)_در صورت نیاز ، به پزشک مراجعه کنید و از او کمک بگیرید .
هشدار ! خدمات ما پرستاری در منزل برای سالمندان ، کودکان و بیماران است و این مطلب صرفا جنبه آموزشی دارد و برای استفاده از آن لازم است از پزشک یا متخصص مربوطه مشورت بگیرید.
مرکز مراقبت پرستاری در منزل آتیه پرستاران سلامت