درمان بیماری سل در سالمندان با خدمات پرستاری منزل

” سل در سالمندان ” : بیماری سل یک عفونت باکتریایی میباشد که میتواند علاوه بر ریه ها سایر نقاط بدن را نیز درگیر کند. اگر در گیری در قسمت ریه ها باشد به آن سل ریوی گفته میشود و اگر در سایر نقاط بدن باشد به آن سل خارج ریوی گفته میشود. بیماری سل میتواند در سنی عارضه خود را بروز دهد.

بهتر است بدانید هدف از نوشتن این مقاله آموزشی که توسط تیم مراقبت های پرستاری آتیه پرستاران سلامت تهیه شده است ، کمک به مراقبین و پرستارانی می باشد که خدمات پرستاری در منزل برای سالمندانی که به بیماری سل دچار شده اند، ارائه می دهند. پس پیشنهاد می شود اگر سالمند شما از بیماری سل رنج می برد حتما تا پایان این مبحث ما را همراهی نمایید.

راه های انتقال بیماری سل در سالمندان

افرادی که به سل ریوی مبتلا هستند از طریق عطسه یا سرفه میتوانند هوای اطراف خود را آلوده کنند و از این راه این بیماری به فرد دیگر منتقل میشود . سل ریوی میتواند به فرد دیگر منتقل شود اما سل خارج ریوی قابل انتقال به غیر نیست.

فرق بین بیماری سل در سالمندان و عفونت پنهان سل

زمانی که بیماری سل در سالمندان (Tuberculosis in the elderly) در بدن فرد ایجاد میشود بدن قادر است با این باکتری مبارزه کند و جلوی رشد و نمو آن را بگیرد در این صورت این باکتری میتواند غیر فعال شود. ولی هنوز در بدن فرد سالمند زنده است.

اما عفونت پنهان سل: این عفونت در تمام طول زندگی فرد باقی میماند و در ریه ها وجود دارد اما علائم آن پنهان است و بروز داده نمیشود و در صورتی که سیستم بدنی فرد سالمند ضعیف باشد و بدن نتواند جلوی آن را بگیرد میتواند بافت ریه را تخریب کند و حفره هایی در آن ایجاد کند.

ویژگی ها و مشخصات سل نهفته

• باکتری سل در خلط پیدا نمیشود.
• فرد احساس بیمار بودن ندارد.
• فرد علائم بالینی ندارد.
• سل نهفته در فرد سالمند نمیتواند بیماری را مشکل ساز کند.
• فردی که سل نهفته داشته باشد اگر درمان نکند میتواند دچار سل فعال شود.

چگونگی پیشگیری از انتقال بیماری سل در سالمندان

یکی از مهمترین خدماتی که مراقبین و پرستاران منزل به سالمندان باید ارائه دهند، مراقبت کردن از سالمندان در برابر بیماریهایی است که ممکن است در محیط اطراف این عزیزان باشد. در نتیجه بنا بر توصیه کارشناسان آتیه پرستاران سلامت دور کردن سالمندان از تنها راه انتقال بیماری سل به سالمندان، این است که در کنار افرادی که مبتلا به این بیماری هستند نباشند و در صورت لزوم افراد مبتلا هنگام عطسه و سرفه جلوی دهان و بینی خود را بگیرند و از داروهای تجویز شده توسط پزشک خود بطور کامل استفاده کنند.

(( در ادامه پیشنهاد می شود مقاله آموزشی کیست ریه چیست؟ و چگونه باید درمان شود را حتما مطالعه نمایید ))

نشانه های بیماری سل در سالمندان که پرستاران باید بدانند

یکی از نشانه های بیماری سل در سالمندان سرفه های شدید به مدت 2 الی 3هفته ، درد در ناحیه قفسه سینه، سرفه های خون آلود، کاهش میل به غذا در فرد سالمند، تب ولرز، عرق کردن در زمان شب همگی میتوانند از نشانه های بیماری سل در سالمندان باشند که باید جدی گرفته شود.

زمان بروز نشانه های بیماری سل در سالمندان

افراد سالمندی که باکتری سل در بدن آنها قرار گرفته ولی به سل فعال مبتلا نشدند امکان دارد 2 الی 3 ماه تا حداکثر یکسال از آلودگی این باکتری به سل فعال تبدیل شود.

چه افرادی در معرض ابتلا به سل هستند؟

• افرادی که در بیمارستان ها در قسمت بخش عفونی شاغل هستند.
• فردی که از بیمار مبتلا نگهداری میکند.
• کودکان
• افراد سالمندی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.

این افراد در معرض این بیماری هستند و حتی الامکان  باید از مواجه شدن با افراد مبتلا خودداری کنند یا از ماسک های بهداشتی استفاده کنند.

(( در ادامه این مبحث پیشنهاد می شود مقاله آموزشی درمان خانگی عفونت ریه در سالمندان را حتما مطالعه نمایید ))

درمان بیماری سل و نکات اساسی آن در مورد سالمندان

درمان بیماری سل در سالمندان و افراد دیگر زمان بر است و بیمار سالمند باید حوصله به خرج دهد تا دوره درمان آن ها کامل شود.  دوره درمان گاهی تا 2سال طول میکشد بنابراین مراقبین و پرستاران سالمند بیمار میباید چند نوع دارویی را که پزشک به او میدهد را همزمان با هم و به صورت منظم به سالمند بدهند تا مصرف کند. 

اگر مصرف دارو را فرد سالمند با تاخیر مصرف کند باکتری سل در برابر این داروها مقاوم میشود و نمیتواند آن را از بین ببرد.  متاسفانه بیماری سل که بسیار در افراد سالمند شایع است بدن فرد مسن را میزبان خوبی برای خود قرار میدهد زیرا فرد سالمند از نظر جسمی و روحی توانایی خود را کم کم از دست داده و دیگر گلبول های سفید نمیتوانند در برابر این بیماری مقاومت کنند.

افراد سالمند چون سیستم ایمنی ضعیفی دارند خیلی زود تحت تاثیر بیماری های عفونی قرار میگیرند نشانه های که باعث میشود فرد سالمند به سیستم ایمنی ضعیف خود پی ببرد میتواند خستگی های زیاد، دیر بهبود یافتن زخم های خود و زود به زود سرما خوردن آنها باشد.

پرستاری از بیمار سالمند پس از مبتلا شدن به سل

پرستار بیمار در مرحله اول باید مراقب فضایی که فرد سالمند در آن بستری شده باشد. یعنی باید فضای اتاق را کاملا ضدعفونی کند و دائما از ماسک بهداشتی یا دستکش های یکبار مصرف استفاده کند. پرستار میباید اتاق شخص سالمند را از بقیه افراد جدا کند و داروهای او را به صورت منظم تا 6ماه با شکم خالی به او بدهد تا جذب آن بالا برود.

سل در سالمندان شایع ترین علت مرگ در بیماری های عفونی :

بیماری سل در سالمندان از زمان های گذشته تا به امروز به عنوان یک بیماری عفونی همیشه مورد ترس جوامع انسانی قرار گرفته زیرا این بیماری شایع ترین علت مرگ در سالمندان در میان سایر بیماری های عفونی شناخته شده است. 

این بیماری توسط یک پزشک آلمانی در 24مارس شناسایی شد به همین منظور سالانه این روز را به منظور بالا بردن آگاهی مردم در مورد این بیماری روز جهانی سل نامگذاری کرده اند. درسته این بیماری قابل پیشگیری است اما سالیانه آمار بالایی در مرگ و میر دارد.

درمان سل در سالمندان با مراقبت های پرستاری در خانه

برای درمان سل در سالمندان علاوه بر داروهای شیمیایی میتوان از روش ها و خدمات پرستار خانگی برای درمان آن استفاده کرد. پس اگر وظیفه مراقبت و پرستاری از سالمندانی که دچار بیماری سل هستند، مراقبت می کنید حتما موارد زیر را برای سالمند خود بکار ببرید. این موارد شامل

• سیر: به دلیل خاصیت ضد باکتریایی میتواند از رشد باکتری جلوگیری کند
• موز:  به دلیل سرشار بودن از کلسیم ومواد مغذی میتواند سیستم ایمنی سالمند را باال ببرد وبه کاهش سرفه وتب کمک میکند
• انگور هندی: خاصیت ضد التهابی دارد
• پرتقال: باعث محافظت بدن از عفونت میشود
• فلفل سیاه: به پاک کردن ریه و کاهش درد سینه کمک میکند
• گردو: به عنوان یک منبع قدرت سیستم ایمنی را افزایش میدهد