ترس در کودکان یکی از اختلالات فکری و اضطراب اما طبیعی میباشد که والدین و مراقبین کودک موظف می باشند راه های مقابله با ترس کودک را بیابند و با رفتارهای درست سعی کنند از ترسیدن کودک خود جلوگیری به عمل آورند.
ما کارشناسان مرکز مراقبت های پرستاری آتیه پرستاران سلامت می خواهیم در این مقاله راه حل های مفیدی را در ارتباط با ترس کودکان ، در اختیار والدین و همچنین افرادی که وظیفه پرستاری و مراقبت از کودکان را برعهده دارند، قرار دهیم . امیدواریم این مقاله آموزشی برای شما مفید باشد. پس تار پایان ما را همراهی نمایید.
ترس چیست؟
ترس یک احساس درونی ناخوشایند در کودک است که در مقابله با حس خطر داشتن بروز میکند ترس کودک یک احساس درونی است که او در ذهن خود پرورش میدهد و این احساس اثر نامطلوبی در زندگی شخص کودک ایجاد میکند. او این احساس را در مقابله با خطری که احساس میکند بروز میدهد در این حالت کودک احساس امنیت خود را از دست میدهد.
ترس در کودکان در دوره های متفاوت سنی
اولین مرحله از ترس کودک به دوران 6 تا 8 ماهگی برمی گردد و این کاملا طبیعی است اما والدین و مراقبین کودک باید بدانند که این ترس میتواند با تغییر سن کودک تغییراتی بکند کودک زیر یکسال هنگامی که فقط به مادر خود میچسبد از نشانه ترس او در برابر افراد غریبه میباشد.
دومین مرحله ترس کودک موقعی آغاز میشود که کودک شما راه رفتن را اغاز میکند در این دوران به دلیل اینکه از مادر خویش جدا میشود و به تنهایی در جاهایی میرود که آن محیط برایش ناشناخته میباشد و او احساس ترس در این محیط تازه را دارد.
در این گونه موارد والدین و همچنین پرستار کودک در منزل نباید در برابر ترس کودک از خود نگرانی نشان دهند آنها باید در کنار کودک قرار بگیرند تا زمانی که کودک احساس ترس کرد او را به چیزی که باعث ترس او شده روبرو کنند .
علت های زیر میتواند ار عوامل ایجاد ترس در کودک شما باشد :
- اضطراب
- ترسیدن از حیوانات
- ترس از تنهایی
- تاریکی
ترس از تاریکی معمولا در کودکان 5تا 7سال یعنی در زمانی که کودک دوره های دبستان خود را میخواهد طی کند در وی به وجود میاید. اگر این حس ترس در کودک بسیار شدید باشد و درمان نشود آسیب های جدی بر سلامت جسم و فکر کودک میزند و او توانایی های خود را از دست میدهد. ما برای درمان این حس ناخوشایند باید نشانه ها و ریشه های اصلی آن را بدانیم.
(( در ادامه این مبحث پیشنهاد می شود مقاله آموزشی خیال پردازی در کودکان را جدی بگیریم را حتما مطالعه نمایید ))
ترس در کودکان از از کجا ریشه میگیرد؟
پیدا کردن منشأ ترس در کودکان را باید از تجربه های او شناسایی کرد در اکثر موارد ترس کودکان در مراحل رشد یافتن آنها تاثیر میپذیرد. در اینجا به مهمترین علت هایی که باعث ایجاد ترس در کودک میشود میپردازیم:
- اولین عامل در ترس کودک از والدین او نشأت میگیرد والدین ترسو ترس خود را به کودک منتقل میکنند
- ترس کودک در زمانی که تحت درمان در مراکز بهداشتی میباشد. گفتن جملاتی به کودک مانند اگر غذای خود را کامل نخوری میبرمت دکتر آمپول بزنه یا جمله ای دیگر مانند اگر داروی خود را نخوری میمیری باعث میشود کودک شما ترس از مراکز درمانی پیدا کند.
- یک علت ترس دیگر میتوان از انتظارات بی مورد والدین دانست.
- داشتن خاطره وحشتناک کودک
- کودک شما اگر از نظر عاطفی و مغزی رشد ناکافی داشته باشد میتواند علت ترس را در خود به وجود بیاورد.
- از دیگر عوامل ترس کودک داشتن والدین محافظه کار و بیش از حد حامی برای کودک است.
- تنبیه کردن کودک توسط والدین
- از عوامل دیگر این است که کودک شما با افراد غریبه – صداهای غیر عادی و وسایل جدید در اطراف خود مواجه شود.
- جدایی از خانواده و مادر عامل ایجاد ترس در کودک است.
- ترس کودک از اینکه آسیب های فیزیکی به خود بزند و موجب مرگ او شود این مورد نیز از عوامل ترس محسوب میشود.
- اینکه والدین نتوانند اتفاقات ناگواری که در زندگی می افتد را کنترل کنند میتواند علت ترس کودک شود.
- تاثیرات منفی که کودک از تماشای فیلم های نامناسب میبیند عامل دیگر از ترس اوست.
دراین قسمت میخواهیم به نشانه ها و علامت های ترس در کودک اشاره کنیم هر علتی که بتواند باعث ترس کودک شود بر جسم و روان او اثر بدی به جا میگذارد و کودک را ترسو- گوشه گیر میکند طوری که کودک نمیتواند تصمیم گیری کند واین خصوصیت در آینده برای او بسیار مشکل ساز خواهد شد.
مهمترین نشانه ها و عوارض شدید ترس کودک به شرح زیر است:
- اینکه کودک از جایگاهی که برایش ترس آور است دوری کند.
- کمک خواستن از دیگران
- چنگ زدن به صورت خود
- فریاد کشیدن
- احساس لرز داشتن
- رنگ پریدگی در کودک
- تپش قلب شدید
- عدم کنترل ادرار
- بند رفتن زبان
- نگاه های ترس برانگیز
- شب ادراری و ناخن جویدن
(( در ادامه این مبحث پیشنها می شود مقاله آموزشی اوریگامی چیست و چه فوایدی برای کودکان دارد را حتما مطالعه نمایید ))
روشهای غلبه بر ترس در کودکان :
بنا بر توصیه کارشناسان مرکز نگهداری کودک در آتیه پرستاران سلامت بعد از اینکه علامت های ترس کودک خود را شناسایی کردید باید به روش های پیشگیری از این عوامل بپردازید. روش هایی که والدین و مراقبین کودک میتوانند با آنها بر ترس کودک غلبه کنند این روشها شامل:
- باید قبل از اینکه کودک در شرایطی قرار بگیرد که ترس را تجربه کند والدین و پرستار کودک قبل از ایجاد ترس، کودک را از وجود ترس آگاه کنند. به طور مثال در زمانی که هوا بارانی است و احتمال دارد کودک از صدای رعد و برق وحشت کند قبل از شروع صدای آن به کودک بگویید وقتی در آسمان برق ایجاد میشود پس از آن صدای بلندی از آسمان بلند میشود و نباید از آن بترسد.
- کودکی که ترس از بیمارستان دارد باید قبل از بردن وی به درمانگاه او را آماده کنید تا نترسد.
- والدین و مراقبین کودک نباید بخاطر ترسیدن کودک از بیماری، آنچه را که حقیقت دارد را از او پنهان کنند. باید والدین متناسب با سطح درک کودک در مورد موضوع بیماری با او صحبت کنند.
- زمانی که کودک از مرگ ترس دارد تا قبل از سن 5 یا 6سالگی نباید او را به قبرستان ببرید و بعد از این سنین هم اگر تمایلی به رفتن ندارد نباید او را مجبور کنید. والدین موظف اند مراسم در قبرستان ها و مجالس ختم را برای کودک توضیح دهند.
شیوه های کاهش ترس در کودکان :
علائمی که در بالا ذکر شد برای پیشگیری از ترس کودک بود حال در ادامه میخواهیم شیوه های کاهش ترس را در کودک برای والدین و پرستارانی که وظیفه مراقبت و پرستاری از کودک را در منزل برعهده دارند، توضیح دهیم:
- از سرزنش کودک به خاطر ترسش خودداری نمایید.
- کودک برای مقابله با ترس نیازمند محبت والدین و مراقب کودک است به طور مثال والدین و پرستار کودک باید هر کار کوچکی که شجاعت او را در زمینه ای نشان میدهد، او را تحسین کنند.
- روبرویی کودک با عاملی که ترس او را تحریک میکند.
- الگو قرار دادن برای کودک ترس را کاهش میدهد. مثال: کودکی که از حیوان نمیترسد را به او نشان دهید یا بگویید نقاشی حیوان بکشد تا از این طریق ترسش بریزد.
- در مواجه شدن با ترش شدید و اینکه والدین نتوانند در کاهش ترس موفق شوند باید به روان شناس کودک مراجعه شود.
- زمانی که والدین در منزل نیستند به هیچ وجه کودک خود را تنها در منزل نگذارید و از نزدیکان خود کمک بگیرید . بهترین روش استخدام پرستار کودک در منزل می باشد و اگر پرستار منزل برای مراقبت از کودک خود استخدام کردید حتما نکات مهمی که در این مقاله به آن اشاره کردیم را برای آن شرح دهید.
