علت خونریزی در زنان سالمند چیست ؟

خونریزی در زنان سالمند یکی از شایعترین بیماری ها می باشد که افراد به آن دچار می شوند. به طور علمی با افزایش سن و بر هم خوردن تعادل هورمون های استروژن و پروژسترون و توقف تخمک گذاری، زنان دچار یائسگی می شوند. یائسگی بخشی از روند طبیعی بدن در گذر عمر می باشد و برای تمامی زنان اتفاق می افتد اما از آنجایی که عامل موثر در زمان شروع یائسگی، ژنتیک می باشد همه زنان در سنین یکسانی آن را تجربه نمی‌کنند.

به طور معمول یائسگی از ۴۵ سالگی به بعد آغاز می شود و به معنای قطع عادت ماهانه به مدت حداقل یک سال می باشد. اگر خانمها پس از گذشتن از دوران یائسگی همچنان خونریزی واژینال چه به صورت اندک( لکه بینی) و یا در حجم زیاد (شبهه قاعدگی) را مشاهده کنند باید حتماً به پزشک مراجعه کنند زیرا خونریزی رحمی در سنین بالا امری طبیعی نیست و نشانه بیماری می باشد.

خونریزی در زنان سالمند ( واژینال ) بعد از یائسگی:

زنان ممکن است از دوران یائسگی همچنان خونریزی های رحمی را تجربه کنند اما چون سن آنها بالا رفته و دوران باروری شان به پایان رسیده به این موضوع توجه زیادی نمی کنند که این کار بسیار اشتباه می باشد. زیرا با افزایش سن و کاهش سیستم ایمنی، اندام های بدن بیشتر در معرض بیماری قرار می‌گیرند و از آنجایی که درصد زیادی از بیماری‌های خطرناک زنان در سنین بالا اتفاق می افتد، توجه به علائم و سلامتی دستگاه تناسلی در سالمندان از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

برخی اوقات به هم ریختگی تعادل هورمونها در بدن، عامل خونریزی رحمی می باشد که با مصرف دارو برطرف میشود اما گاهی نیز خونریزی های شدید واژینال ناشی از ابتلا به سرطان رحم و آندومتر است که باید بسیار جدی گرفته شود. با مراجعه ی به موقع به پزشک می‌توانیم شانس بهبودی را افزایش دهیم زیرا تشخیص دیرهنگام سرطان موجب می شود که بیماری به قسمت های دیگر بدن مانند تخمدانها ،مثانه و لگن که در اطراف بافت سرطانی قرار دارند سرایت کند و درمان را سخت تر و گاهی ناممکن می کند.

سرطان رحم یا آندومتر باعث خونریزی در زنان سالمند

به طور طبیعی با بالا رفتن سن و کاهش تولید هورمون پروژسترون، سطح هورمون استروژن در بدن افزایش یافته و تعادل هورمون ها به هم می خورد، این موضوع باعث ضخیم شدن دیواره ی مخاطی رحم که آندومتر نام دارد شده و یکی از علل خونریزی در زنان سالمند می باشد. اگر این عارضه درمان نشود، با تکثیر بیش از اندازه ی سلول ها در این ناحیه، ممکن است تا ایجاد شود علاوه بر خونریزی های بعد از یائسگی، درد در ناحیه لگن و درد در هنگام نزدیکی از علائم شایع سرطان رحم یا به اصطلاح سرطان آندومتر می باشد.

که اگر چه ممکن است در سنین پایین نیز رخ دهد، اما اغلب در سنین بالا به علت چاقی عدم، فعالیت های ورزشی و به هم خوردن تعادل هورمونها اتفاق می‌افتد. پزشک با معاینه و نمونه برداری از بافت رحم می تواند میزان پیشرفت بیماری را بررسی کند و درمان مناسب را در پیش بگیرد.

گاهی پزشک با تجویز پروژسترون و داروهایی که سطح استروژن را کاهش میدهند، می‌تواند رشد سلول‌های سرطانی را متوقف کند اما در مواردی که بیماری پیشرفت زیادی کرده خارج کردن بافت سرطانی از طریق جراحی و استفاده از پرتو درمانی جهت جلوگیری از عود بیماری، می تواند چاره ساز باشد.

(( در ادامه این مبحث پیشنهاد می شود مقاله آموزشی فیبروم رحمی چیست و راه های درمان آن را حتما مطالعه نمایید ))

سرطان تخمدان باعث خونریزی در زنان سالمند

سرطان تخمدان یکی دیگر از عوامل خونریزی در زنان سالمند می باشد. از خطرناک ترین سرطان ها در زنان، سرطان تخمدان می باشد که متاسفانه نیمی از افرادی که به آن مبتلا می‌شوند، افرادی هستند که در دوره سنی بالای ۵۵ سال قرار دارند. اگرچه به طور دقیق علت اصلی ابتلا به این بیماری مشخص نشده است اما عوامل چون افزایش سن، استفاده از داروهای هورمونی، ناباروری و سابقه فامیلی در مبتلا شدن به بیماری موثر هستند.

خبر ناخوشایند این است که این بیماری در مراحل اولیه علائم آشکاری ندارد و بعد از پیشرفت بیماری علائمی چون کمر درد ،خونریزی رحمی، تهوع، کاهش وزن و درد در ناحیه لگن حضور پیدا می‌کنند. پس اگر درمان دیر اتفاق بیفتد به علت پخش شدن در داخل شکم و لگن موجب مرگ میشود، با مراجعه به موقع و انجام سونوگرافی و اندازه گیری مارکرCA_125، پزشک می‌توانند اقدامات لازم مانند جراحی و شیمی درمانی را برای از بین بردن سلول‌های سرطانی انجام دهد.

سرطان گردنه رحم

یکی دیگر از عوامل خونریزی در زنان سالمند سرطان گردنه رحم می باشد. یکی دیگر از بیماری های شایع در زمان سرطان گردنه رحم است که بیشتر در دهه سوم و ششم زندگی دیده می شود. این بیماری نیز تقریباً علائم خاموشی دارد و پس از پیشرفت کردن با علائم خونریزی بعد از یائسگی، درد در ناحیه لگن و ترشحات خونی اعلام حضور می کند. علت اصلی به وجود آمدن این بیماری ویروس hpv میباشد که به راحتی از طریق مقاربت و شرکای جنسی متعدد انتقال می یابد.

حال اگر فرد سیستم ایمنی قوی داشته باشد پس از چندین سال به طور خود به خود این ویروس از بین می رود اما در اغلب افراد تا پایان عمر باقی می‌ماند و حتی اگر نمود خارجی مانند تبخال و زگیل تناسلی نداشته باشد ممکن است در سنین بالاتر با تغییراتی که درسلول‌های گردنه رحم ایجاد می‌کند باعث سرطانی شدن این ناحیه شود.

خبر خوب این است که با انجام منظم تست پاپ اسمیر به صورت سالانه و یا چند سال یکبار پزشک می تواند هر نوع تغییر نامناسب در سلولهای گردنه رحم را متوجه شود و با نمونه برداری از آن، میزان پیشرفت بیماری و راه مناسب برای درمان ان اعم از جراحی، پرتودرمانی و شیمی درمانی را در پیش بگیرد. به طور کلی باید در نظر بگیریم که امکان ابتلا به سرطان گردنه رحم که ناشی از ویروس پاپیلومای انسانیست برای زنانی که در طول زندگی خود رابطه جنسی نداشته اند صفر می باشد اما در صورت ابتلا به این ویروس نیز با تقویت سیستم ایمنی بدن و دوری از سیگار و قلیان می توانند از زیاد شدن تاثیرات آن جلوگیری کنند.

آتروفی آندومتر:

افزایش و ضخامت آندومتر تحت تاثیر هورمون های استروژن و پروژسترون می باشد. از آنجایی که افزایش ضخامت آندومتر مشکل‌ساز و عامل ایجاد سرطان رحم است کاهش ضخامت آن نیز، باعث ضعیف و نازک شدن بافت دیواره داخلی رحم و خونریزی واژینال می شود. درمان های هورمونی همچون تجویز همزمان هر دو هورمون استروژن و پروژسترون، می تواند آنتروفی آندومتر را برطرف کند. همچنین خشک شدن و نازک شدن بافت های واژن در سنین بالا از دیگر عوامل خونریزی رحمی می باشد که پزشک با تجویز کرم استروژن می تواند این مشکل را حل کند.

عفونت و پولیپ های رحمی:

به رشد بافت های نرم بدن به شکل کروی یا بیضوی پولی که گفته می شود که در لایه ی داخلی رحم به شکل غده یا تومور نمایان می شوند. خوشبختانه اکثراً پولیپها خوش خیم هستند اما اگر به این عارضه توجه نشود و درمان صورت نگیرد، ممکن است به مرور زمان به بافت‌های سرطانی تبدیل شود. اگرچه زنان در همه گروه های سنی ممکن است به این مشکل دچار شوند اما این بیماری اغلب در زنان یائسه شایع می باشد.

علاوه بر عوامل هورمونی و ژنتیکی، فشار خون بالا،چاقی ،افزایش سن و قرار گرفتن در سن یائسگی و بعد از آن از عوامل موثر ایجاد پولیپ در رحم می باشند که پزشک با تجویز دارو و در صورت لزوم با عمل جراحی می‌تواند به بیمار در این زمینه یاری رساند. علاوه بر پولیپ، عفونت اندام های تناسلی نیز به علت ملتهب شدن ممکن است باعث خونریزی واژینال شوند. بهتر است همواره با رعایت نکات بهداشتی و استفاده از لباس زیر های نخی از به وجود آمدن این بیماری ها جلوگیری کنیم.

نگران نباشید زنده می مانید:

خبر خوب این است که با پیشرفت چشمگیر تکنولوژی و دانش پزشکی در سراسر دنیا، اگر زنان به هر یک از بیماری‌های خطرناک رحمی دچار شوند در صورت تشخیص به موقع، پزشک می تواند راهکارهای درمانی زیادی برای رفع و یا کنترل بیماری در نظر بگیرد زیرا با وجود دستگاه ها و ابزارهای پیشرفته مانند سونوگرافی، هیستروسکوپی،پیوپسی و غیره پزشک به خوبی می‌تواند نوع و بافت سلولهای سرطانی و میزان پیشرفت آنها را بررسی کند و با روش‌های درمانی موثر همچون دارو، پرتو درمانی، شیمی درمانی و یا در نهایت هیسترکتومی، با خارج کردن بخشی و یا تمامی اندام در جهت حفظ جان بیمار بکوشد.