دیابت در کوکان یکی از بیماری های مزمن است که بر اثر تجمع قند در خون ایجاد میشود ودر دو نوع دیابت 1 که در کودکان بیشتر شایع است ودیابت 2 که درمیان بزرگسالان بیشتر دیده میشود.
چگونگی پیدایش دیابت در بدن:
اگر غده پانکراس یا همان لوزالمعده نتواند انسولین تولید کند قند خون نمیتواند از خون وارد سلول ها شود در نتیجه مقدار قند خون در بدن افزایش میابد. وقتی یک کودک شیر میخورد سیستم گوارش شیر را به یک قند ساده گلوکز دار تجزیه میکند این مقدار گلوکز در خون کودک هورمونی به نام انسولین توسط پانکراس تولید میکند که اگر انسولین تولید نشود کودکان دچار مشکل جدی بنام بیماری دیابت در کودکان می شوند.
بدنی که سالم باشد برای رساندن گلوکز خون به سلول ها انسولین لازم را تولید میکند ولی کودکی که دیابت نوع یک داشته باشد لوزالمعده نمیتواند انسولین تولید کند ولی در نوع 2 دیابت لوزالمعده قادر به تولید انسولین میباشد ولی سلول ها قادر به جذب آن نمی باشند در این صورت گلوکز تجمع یافته در خون از طریق ادرار دفع خواهد شد وانرژی بدن تامین نمیشود.
نشانه های دیابت در کودکان:
- تشنگی وادرار زیاد
- گرسنگی وکاهش وزن
- بوی دهان
- تاری دید
در دیابت نوع 2نشانه های بالا نیز وجود دارد به علاوه خارش در نواحی تناسلی که با عفونت قارچی همراه است – دیر خوب شدن زخم ها – سندروم تخمدان پلی کیستیک – رگه های تیره روی پوست نیز در بدن دیده میشود.
تفاوت دیابت نوع یک ودیابت نوع دو:
در دیابت نوع یک لوزالمعده انسولین تولید نمیکند ولی در دیابت نوع دو لوزالمعده قادر به تولید انسولین هست ولی سلول ها نمیتوانند آن را جذب کنند علائم دیابت یک طی چند هفته بروز میکند اما علائم دیابت دو خیلی کندتر و چندین ماه طول میکشد تا تشخیص قطعی حاصل شود.
(( در ادامه پیشنهاد می شود مقاله آموزشی آیا تخمه برای بیماران دیابتی مضر می باشد ؟ را حتما مطالعه نمایید ))
عوارض دیابت در کودکان:
از شایع ترین عوارض دیابت یک درکودکان کتواسیدوز دیابتی است اگر نوع دیابت در کودک شناسایی نشود به کتواسیدوز دچار خواهد شد این مشکل علت اصلی مرگ کودکان مبتلا به دیابت یک میباشد به این صورت که اگر مقدار انسولین در بدن خیلی کم شود بدن کودک نمیتواند از گلوکز انرژی لازم را بگیرد وبه جای تولید انرژی گلوکز را به چربی در بدن کودک تبدیل میکند این چربی به وجود آمده در بدن مواد شیمیایی در بدن تولید میکنند که بسیار سمی است وبدن را سمی میکند.
تشخیص بیماری کودکانی که به کتواسیدوز مبتلا شده اند از طریق موارد زیر صورت گرفته است:
- استوماتیت
- آپاندیسیت
- عفونت مجرای ادراری
- گاستروانتریت
- کاندیدیازیس پرینیال
- عفونت تنفسی
تشخیص کودکانی که به این بیماری مبتلا شده اند از نظر محققان صحیح نبوده و تاخیر زیادی در تشخیص آن وجود داشته به همین دلیل باعث مرگ کودک میشود.
عوارض دیابت دو:
همانطور که گفته شد دیابت نوع دو بیشتر در بزرگسالان اتفاق میافتد اما اگر دیابت بدون درمان باشد بسیار سریع میتواند در جوانان رشد کند. عوارض این مشکل در جوانان به صورت ییماری های کلیه ای یا چشمی بروز میکند ومیتواند فشار خون را بالا ببرد وباعث مشکلات قلبی وعروقی شود در کودکان دیابت به صورت چاقی بروز میکند به همین دلیل کنترل وزن بسیار مهم است وکودک باید رژیم غذایی سالم داشته باشد وبه حد کافی ورزش انجام دهد .
آزمایشات غربالگری برای دیابت در کودکان :
کودکانی که نشانه های دیابت را دارند برای آزمایشات غربالگری باید نزد متخصص غدد بروند وبررسیهای زیر را انجام دهند:
- آزمایش ادرار برای مشاهده قند موجود در ادرار
- تست خون از انگشت دست برای اندازه گیری گلوکز خون
(( در ادامه پیشنهاد می شود مقاله آموزشی آیا تخم مرغ برای بیماران دیابتی مضر می باشد؟ را حتما مطالعه نمایید ))
در صورت مشاهده موارد زیر باید برای تشخیص دیابت اقدام شود:
- سابقه ژنتیکی به دیابت
- مادر مبتال به دیابت در زمان بارداری
مدیریت و پیشگیری از دیابت در کودکان :
بیماری دیابت در کودکان بسیار جدی است ونیازمند مراقبت های روزانه توسط یکی از اعضای خانواده یا پرستار کودک در منزل است. پیشگیری دیابت نوع یک غیرممکن است اما کودک برای اینکه به دیابت نوع دو مبتلا نشود میتواند کارهای زیر را انجام دهد:
- کنترل وزن: کودکانیکه اضافه وزن داشته باشند به احتمال زیاد مستعد ابتلا به دیابت نوع دو قرار میگیرند زیرا مقاومت انسولین در آنها بالا میرود.
- فعالیت بدنی داشتن: تحرک بدن کودک باعث میشود مقاومت با انسولین کم شود وفشار خون کنترل میشود.
- عدم مصرف یا کم مصرف کردن مولد قندی: مصرف این مواد باعث چاقی میشود اما مصرف ویتامین ها وپروتئین های بدون چربی میتواند کودک را از ابتلا به دیابت دو دور نگه دارد.
- چک کردن روزانه گلوکز کودک با استفاده از دستگاه تست قند خون
- تزریق انسولین به کودک خود طبق دستور پزشک
(( در ادامه توصیه می شود مقاله آموزشی رژیم غذایی هفتگی برای بیماران دیابتی را حتما مطالعه نمایید ))
درمان دیابت با استفاده از روش های سنتی:
هیچ دارویی به صورت صد در صد نمیتواند دیابت را درمان کند اما روش های سنتی تا حدودی میتواند باعث کاهش قند خون در بدن شوند:
- خیار چنبر تلخ: خیار چنبر تلخ به دلیل داشتن موادی به نام کاراستین باعث میشود عوارض دیابت را کاهش دهد روزانه میتوانید یک لیوان آب خیار را صبح به صورت ناشتا به کودک بدهید.
- دارچین: با خوردن دارچین میتوان انسولین را در بدن فعال کرد وقند خون را کاهش داد نصف قاشق دارچین را به چای اضافه کنید وبه کودک خود بدهید.
- آلوئه ورا: استفاده از ژل آلوئه ورا میتواند به کاهش قند خون کمک شایانی بکند این گیاه منبع طبیعی برای درمان قطعی دیابت در کودکان و افراد دیگر است.
