میکروب یک جاندار بسیار ریز و کوچکی می باشد که از مجموع باکتری، قارچ و ویروس به وجود می آید و وارد شدن آن به بدن می تواند ایجاد یک بیماری را بکند. در گذشته چون افراد این میکروب ها را با چشم نمیدیدند در نتیجه از وجودش اطلاعی نداشتند و به انواع بیماری مبتلا می شدند . ما در این مبحث می خواهیم راجعب راه های وارد شدن میکروب به بدن را برای شما توضیح دهیم همچنین این مبحث می تواند برای افرادی که به شغل پرستاری و مراقبت در منزل مشغول به کار هستند مفید باشد . پس با ما همراه باشید.
بدن از چه راه هایی از ورود میکروب به بدن مقابله می کند ؟
- لایه محافظتی پوست : اگر پوست انسان سالم باشد هیچ میکروبی نمی تواند از طریق پوست وارد بدن شود.
- از طریق مخاط : میکروب ها می توانند از طریق دهان و یا بینی که مرطوب است و با آب دهان که حالت چسبندگی دارد، وارد بدن شوند. اما درون مخاط چون مواد ضد میکروبی وجود دارد میتواند با آنها مقابله کند و یا از طریق مواد غذایی وارد معده شوند و درون معده با اسید معده که ترشح می شوند از بین خواهند رفت.
- از طریق گلبول های سفید : اگر میکروب ها از طریق پوست ناسالم وارد بدن شوند یعنی پوست نتواند در مقابل میکروب از خود مقاومتی نشان دهد این میکروب ها وارد خون می شوند در اینجا گلبول های سفید که نقش دفاعی بدن را دارند وارد عمل می شوند و به مبارزه با میکروب ها می پردازند. گلبول ها با ساختن یک پادتن می توانند باعث از بین رفتن میکروب ها شوند.
راه های وارد شدن میکروب به بدن از طریق عوامل زیر نیز اتفاق می افتد :
- از طریق مجرای تنفسی : تنفس از طریق هوای بیرون می تواند باعث شود که میکروب به بدن وارد شود زیرا هوا حاوی انواع میکروب هایی است که می تواند بیماری ایجاد کند. بیماری هایی که بر اثر میکروب های سرما خوردگی، آنفولانزا، ذات الریه و سل به وجود می آیند و از طریق دستگاه های تنفسی وارد می شوند که می توانید بارعایت موازین بهداشتی از ورود میکروب به بدن خود جلوگیری نمایید. با استفاده از ماسک های بهداشتی می توان تا حدودی از وارد شدن میکروب به بدن جلوگیری کرد.
- از طریق تلقیح : میکروب میتواند از راه نیش حشرات و تزریق سرنگ های آلوده وارد خون انسان شود.
- از طریق مجرای ادراری : دستگاه تناسلی به دلیل این که دارای گلبول های سفید و دفاعی نیستند میکروب ها خیلی راحت از این طریق وارد بدن می شوند که بر اثر بیماری های مقاربتی راه ورود به بدن را پیدا می کنند و باعث بیماری هایی از قبیل سوزاک، سیفلیس و ایدز می گردد.
هنگام وارد شدن میکروب به بدن سیستم ایمنی چگونه وارد عمل می شوند ؟
زمانی که میکروب ها به عنوان یک دشمن خارجی وارد سیستم بدن افراد می گردد سیستم ایمنی بدن شروع به مقابله با آنها می کند سیستم ایمنی بدن بدون وقفه و در طول شبانه روز از بدن دفاع می کند و مانع آسیب رسیدن به بدن می شود.
(( در ادامه توصیه می شود مقاله بهداشت در زنان و راه های جلوگیری از عفونت در زنان را حتما مطالعه نمایید ))
سیستم ایمنی بدن دارای دو نوع سیستم متفاوت است :
1) سیستم ایمنی به صورت ذاتی
2) سیستم ایمنی اکتسابی
سیستم ایمنی بدن به صورت ذاتی :
سیستم ایمنی ذاتی به گونه ای است که خیلی سریع میکروب های بدن را شناسایی می کند و آنها را مورد هدف قرار می دهد. یک میکروب بیماری زا زمانی که از موانع بدن عبور می کند وارد سیستم بدن می شود که این موانع به صورت ذاتی در وهله نخست پوست و غشا مخاطی می باشد که هنگام ورود به این قسمت مورد مقابله قرار می گیرد.
سیستم ایمنی اکتسابی :
وارد شدن میکروب به بدن اگر از طریق سیستم ایمنی ذاتی بدون تلاش بماند و سیستم ایمنی ذاتی نتواند با ورود میکروب به بدن مقابله کند یک سیستم ایمنی دیگر به عنوان سیستم ایمنی اکتسابی وارد عمل خواهد شد به این صورت که این سیستم بین 4 تا 7 روز زمان می برد تا نسبت به ورود میکروب به بدن واکنش نشان دهد و آن را شناسایی کند این سیستم میکروب های وارد شده به بدن را در حافظه خود ثبت و نگهداری می کند تا در زمان دیگر که این میکروب ها وارد بدن می شوند به راحتی با آنها مقابله می کند زیرا در این مرحله میکروب های خارجی را شناسایی کرده اما بار اول برایش نا آشنا بوده است به همین دلیل است که بسیاری از انسان ها فقط در طول حیات خود به یک بیماری تنها یک بار مبتلا می شوند.
سلول های زره خوار :
هنگام وارد شدن میکروب به بدن اگر سیستم ایمنی نتواند مقابله کند بدن دارای یک مانع دیگر به نام سلول ذره خوار می باشد که به عنوان خط دوم دفاع بدن نامیده می شوند این سلول ها عامل بیماری زا را شناسایی می کنند و با آنزیم های خود از بین می برند.
