عکس العمل شدید بدن نسبت به مواد حساسیت زا را شوک حساسیتی می گویند. این عکسالعمل بعد از استفاده از بعضی مواد مانند وایتکس، جرمگیرو….،ویا بوی گل ها و گیاهان، در بعضی موارد استفاده از بعضی ادویه ها در غذا و یا خوردن غذاهایی مانند تخم مرغ و بادام زمینی و …. باعث ایجاد حساسیت درگلو و ریه و مخاط بینی می شوند و فرد دچار عطسه یا سرفه و یا آبریزش بینی می شود. گاهی اوقات این حساسیت در مواردی چون استفاده از داروها و یا تزریق بعضی آمپول ها در بدن ایجاد می شود، که ممکن است برای فرد زنگ خطری باشد .لاجرم موقع استفاده باید دقت کرد هنگام تزریق آمپول پنیسیلین آن را به دو قسمت باید کرد و ابتدا تست کرد، اگر بدن نسبت به آن عکس العملی نشان داد، باید مابقی را تزریق نکنیم.
هدفت از انتشار این مقاله توسط کارشناسان بخش مراقبت های پرستاری از بیماران در موسسه آتیه پرستاران سلامت، کمک و آموزش به افرادی است که وظیفه ی ارائه خدمات پرستاری از بیماران در منزل را برعهده دارند، می باشد . امیدواریم این نکات برای شما عزیزان و پرستاران بیمار در منزل مفید باشد . با ما همراه باشید.
علل به وجود آمدن شوک حساسیتی
پرستاران و مراقبین در منزل در مرحله اول باید علت بوجود آمدن شوک حساسیتی را بدانند تا بتوانند به بیمار خود کمک کنند این علائم شامل :
- گزیدگی توسط حشرات مانند پشه مالاریا، نیش زنبور که در بدن باعث حساسیت میشوند و جای نیش حشرات متورم شده همراه با خارش میشود.
- خوردن بعضی از غذا باعث بروز حساسیت در بدن میشود. استفاده از ادویه جات تند در غذاها.
- مواد استنشاقی که از طریق دهان یا بینی وارد ریه میشود و در ایجاد حساسیت بی تاثیر نیستند. مانند وایتکس و یا مواد شوینده قوی.
- تزریق بعضی از داروهایی که ایجاد حساسیت شدید می کند.
- تماس بدن با بعضی از مواد شیمیایی که سبب بروز حساسیت پوستی در بدن میشود.
نشانه های شوک حساسیتی چیست؟
- هنگامی که فردی دچار حساسیت شدید میشود درصد هوشیاری اش بسیار پایین می آید و ممکن است از هوش برود.
- در نفس کشیدن دچار مشکل شود و به راحتی نمی تواند اکسیژن به بدن خود برساند.
- نبض او گاهی اوقات ضعیف میزند و در حالت شدید حساسیت ،نبض فرد احساس نمی شود.
- ایجاد اختلال در فشار خون
- پوست فرد ممکن است تاول بزند و یا خارش شدید پیدا کند.
- تورم گلو ،زبان ،دست و پا همراه با رنگ پریدگی در صورت و لبها
- داشتن حالت تهوع شدید نیز از نشانه های شوک حساسیتی است.
راه های درمان حساسیت:
بعد از اینکه پرستاران و مراقبین در منزل علت شوک حساسیتی را فهمیدند می توانند به درمان آن بپردازند که راه های درمان این مشکل در زیر برای شما شرح داده ایم .
- با دادن تنفس مصنوعی به نفس کشیدن بیمار کمک کنیم و اکسیژن لازم را به بدن بیمار برسانیم .
- رساندن بیمار به مراکز پزشکی و گفتن اطلاعات دقیق از علل حساسیت بیمار به پزشک معالج .اگر بیمار بر اثر حساسیت علائم حیاتی خود را از دست داده بود، باید کارهای لازم جهت به هوش آمدن بیمار انجام دهیم ،لحظه به لحظه علائم حیاتی او را چک کنیم.
- تزریق آمپول اپی نفرین
شوک حساسیتی چیست؟
افراد بیماری که دارای حساسیت شدید هستند، اگر به مکان هایی که عوامل حساسیت زا در آنجا زیاد باشد بروند به بیماری آنافیلاکسی دچار میشوند. بیماری آنا فیلا کسی عکس العمل شدید تمام بدن در برابر عوامل حساسیت زا است که آلرژن نامیده می شود. در صورت بروز چنین حالتی سیستم دفاعی بدن به تولید هیستامین میپردازد .اگر هیستامین بیش از اندازه تولید شود باعث افت فشار خون میشود، که آن هم مشکلات خاص خود را در بردارد.
شوک آنافیلاکسی چه عارضه ای را به دنبال دارد؟
شوک آنافیلاکسی راههای تنفسی را می بندد و در نتیجه عمل اکسیژن رسانی به بدن خوب انجام نمی شود طبیعتاً قلب هم خون را به اندامها نمیتواند برساند. از دیگر عوارض این بیماری می توان ، آسیب به مغز، مشکلات کلیه، شوک قلبی، اختلال در نظم بدن و مرگ اشاره کرد. در صورت بروز هر کدام از این علائم باید سریعا به اورژانس مراجعه کنیم.
تاثیر میوه ها در شوک حساسیتی:
استفاده از میوه ها برای بدن ضروری است. اما با توجه به وضعیت بدن در دوران حساسیت باید از خوردن بعضی از میوه ها دوری کرد. خوردن بعضی ها جهت درمان تاکید می شود، که به چند موارد اشاره میکنیم:
- انگور، عناب، پرتقال، لیمو شیری و نارنج سیستم ایمنی بدن را تقویت می کنند و به بهبود حساسیت در بدن می پردازند. به دلیل دارا بودن ویتامینهای موجود در آنها ضد آلرژی به حساب می آیند
- سیب،کیوی، خربزه، گلابی، گیلاس و نارنگی باعث افزایش حساسیت می شود، و در خوردن آنها باید دقت کنیم. تاثیر این میوه ها در افراد متفاوت است. استفاده از بعضی از ادویه ها در بهبود حساسیت ها مفید است .مانند :دارچین، زنجبیل، زردچوبه در برطرف کردن بسیاری از مشکلات از جمله حساسیت بسیار نافع هستند.
شوک حساسیتی و تاثیر گیاهان دارویی
- یکی از گیاهانی که در بهبود حساسیت تأثیرگذار است ،حریره بادام نام دارد، که طریقه درست کردن آن بدین شکل است، بادام ها را چند ساعت در آب می گذاریم تا خوب خیس خورده وبه راحتی پوست آنها کنده شود ،بعد به کمک اسیاب آن را به صورت پوره در میآوریم، سپس پوره ی بادام را با عسل و آب ولرم مخلوط میکنیم و روی حرارت میگذاریم تا غلیظ شود.
- سیاهدانه در راستای بهبود حساسیت بیمار اهمیت دارد و یک ضد حساسیت قوی به شمار می رود.
- با تهیه خمیر جو دوسر در بهبود التهابات پوست از آن کمک بگیریم و با گذاشتن خمیر جو دوسر بر روی جوش ها و کهیر ها به درمان آنها بپردازیم .
- از گیاه جو دوسر می توانیم ضماد درست کنیم ودر جهت درمان کهیر استفاده کنیم. یک قاشق غذاخوری جو را با یک لیوان آب گرم مخلوط وله می کنیم و با استفاده از باند تمیز روی کهیر می گذاریم.
- سیر به دلیل خاصیت ضدعفونی کنندگی به آنتیهیستامین معروف است. علاوه بر آن در درمان بسیاری از بیماری ها تاثیر فراوان دارد. با استفاده از سیر در غذاها می توانیم به کاهش حساسیت کمک کنیم.