در بعضی از افراد سالمند مشاهده می‌شود که آنها هنگام صبح تازه از خواب بیدار شده اند، احساس خستگی و خواب آلودگی دارند و دوست دارند همچنان در رختخواب خود باقی بمانند و حتی در طول روز هم بیشتر زمان خود را در خواب سپری می‌کنند. حال می خواهیم بدانیم که این خستگی و پرخوابی در سالمندان به چه علت به وجود می آید و چه خطراتی برای آنها در پی دارد با ما در این مقاله که توسط کارشناسان موسسه آتیه پرستاران تهیه شده همراه باشید تا علت پرخوابی در سالمندان را بدانید .
افراد سالمند چقدر به خواب مفید نیاز دارند ؟
میزان خواب در افراد مختلف با سنین متفاوت متغیر می باشد همانطور که میدانید زمانی که سن افراد بالا می‌رود سیستم بدنی آنها دستخوش تغییراتی می‌شود و باعث می‌شود این افراد مدت زمان بیشتری را در خواب بگذرانند و در یک سری از افراد میزان خواب به حداقل برسد. لازم است بدانید میزان زمان خواب خوب برای افراد سالمند ۷ ساعت در شب می باشد و زمان این خواب به یک خوابه خوب و باکیفیت تبدیل می شود که دمای بدن آنها کم شود و ملاتونین بدن آنها ترشح بیشتری داشته باشد .
آیا پرخوابی در سالمندان در زندگی آنها مفید واقع می شود ؟
درست است که خوابیدن برای سلامتی جسم و روح آدمی لازم است اما اگر میزان آن از حد بگذرد برای افراد سالمند مفید نیست بلکه احتمال دارد نشانه‌ای از وجود یک بیماری در آنها باشد و خطرات زیادی را برای آنها به دنبال داشته باشد. طبق تحقیقات به عمل آمده افراد سالمندی که پر خواب هستند دچار بیماری افسردگی می باشند و احتمال دارد این افراد در شرایط نامساعد اقتصادی و اجتماعی قرار گرفته باشند که این عوامل روی روحیه آنها تاثیر مستقیم دارد و می تواند عواقبی را به دنبال داشته باشد .
علت پرخوابی در سالمندان چه چیزی می تواند باشد:
1) وجود عفونت در بدن افراد سالمند :
اگر بدن دارای عفونت باشد علائم آن در ظاهر مشخص می‌شود اما گاهی این علائم را نمی توان دید و از داخل، افراد را دچار بی حالی و خستگی می کند و باعث پرخوابی در سالمندان میگردد که باید در همچین مواقعی حتماً به پزشک مراجعه شود .
2) وجود حساسیت در بدن سالمند :
اگر یک سالمند با استشمام بوی بدنش حساسیت نشان بدهد هیستامین در بدن او ترشح می‌شود که این مسئله باعث می‌شود فرد سالمند دچار خواب‌آلودگی و پرخوابی شود.
3) عارضه کم خونی :
اگر فرد سالمند به عارضه کم خونی مواجه شود یعنی گلبول های قرمز خون نتواند اکسیژن لازم را به سایر اندامهای بدن برساند احساس خستگی و پرخوابی در سالمندان به وجود می آید .
4) نامنظم بودن هورمون ها در زنان سالمند:
با افزایش سن در میان افراد سالمند به خصوص زنان سالمند، میزان هورمون های استروژن آنها کم می‌شود و آنها دچار لاغری و کم شدن وزن خواهند شد و در نهایت باعث پرخوابی در زنان سالمند میگردد .
5) عدم تغذیه کافی و کم شدن اشتها در سالمند :
اگر افراد سالمند دچار بی میلی به غذا شوند و تغذیه کافی و مناسب را به بدن خود نرسانند دچار خستگی مفرط و پرخوابی خواهند شد پس لازم است پرستاران و افرادی که وظیفه نگهداری از سالمند را برعهده دارند توجه و دقت بیشتری روی تغذیه افراد سالمند خود داشته باشد تا بتواند از بروز این مسئله پیشگیری لازم را داشته باشد .
6) اختلال در غده تیروئید :
تیروئید یک غده درون جلوی گردن می باشد که سوخت و ساز بدن را تحت کنترل خود دارد اگر این غده با اختلالاتی مثل کم کاری مواجه شود باعث پرخوابی در سالمندان می گردد و آنها همیشه احساس خستگی دارد .
7) داشتن کبد چرب :
کبد نقش مهمی در بدن افراد ایفا می‌کند و وظیفه آن این است که گلوکز را به گلیکوژن تبدیل می کند و آن را به عنوان ذخیره در بدن نگه می دارد حالا اگر کبد افراد سالمند چرب شده باشد و به اصطلاح کبد چرب داشته باشند این افراد در صورتی که خواب خوبی در طول شب هم داشته باشند باز هم احساس خستگی و بی‌حالی می‌کنند و این عارضه باعث پرخوابی در سالمندان خواهد شد .
8) بیماری دیابت :
زمانی که سالمند به بیماری دیابت مبتلا می‌شود دیگر سلول های بدن قادر نیستند از گلوکز خون استفاده کننده در نتیجه این گلوکز در بدن سالم نمی‌ماند و دیگر انرژی لازم برای سوخت گلوکز را به دست نمی آورد و در این مواقع بدن دچار خستگی می‌شود و سالمند احساس نیاز به خواب بیشتری پیدا می‌کند .
(( در ادامه توصیه می شود مقاله چگونه اوقات فراغت سالمندان را پر کنیم ؟ را حتما مطالعه نمایید ))
راهکارهای جلوگیری از پرخوابی در سالمندان :
انجام فعالیت های فیزیکی و ورزشی :
برای جلوگیری از خواب آلودگی، سالمندان باید حرکات بدنی داشته باشند و در یک هوای آزاد فعالیت کنند تا اندورفین ها آزاد شود و آنها احساس سرزندگی و شادابی پیدا کنند .
درمان کم خونی و افزایش گلبول های قرمز :
همانطور که در بالا گفتیم یکی از علتهای پرخوابی در سالمندان وجود بیماری کم خونی می باشد . برای برطرف کردن کم خونی در بدن افراد سالمند لازم است مواد غذایی سرشار از آهن مصرف شود و خوردن ویتامین c به همراه آن می تواند این مشکل را برطرف نماید. زمانی که گلبول های قرمز به اندازه لازم تولید شود، اکسیژن رسانی در بدن بالا می‌رود و عارضه بی حالی و پرخوابی در سالمندان رفع خواهد شد .
نوشیدن آب لیمو :
افراد سالمند روزانه با نوشیدن یک لیوان آب لیمو ترش می توانند انرژی لازم را به بدن خود برسانند و خود را از شر پرخوابی برهانند .
جذب منیزیم :
مصرف مواد غذایی مانند غلات سبزیجات دارای منیزیم بالایی هستند و می توانند در عملکرد ماهیچه های سالمند و اعصاب آنها تاثیر خوبی داشته باشد و آنها را از خواب آلودگی به دور کند .
استفاده از نوشیدنی هایی که انرژی زا هستند :
افراد سالمند می‌توانند نوشیدنی های خانگی را در طول روز مصرف کند تا بتوانند انرژی لازم را به آنها بدهد و آنها را سرحال نماید .
