قنداق كردن نوزادان یک سنت بسیار خوب در میان ما ایرانیان بوده است ،البته قبل از حمله فرهنگ غرب به ایران این سنت زیبا رواج داشته که دارای فواید زیادی برای نوزاد می باشد. قنداق کردن نوزاد در قدیم بسیار متداول بوده ولی متاسفانه رفتهرفته این روش سنتی رو به فراموشی رفته و کودکان را کمتر قنداق می کنند، و بر این اعتقادند که قنداق کردن برای نوزادان مضر است و سبب آزار واذیت نوزاد میشود(قنداق کردن نوزادان را یک نوع شکنجه برای نوزاد به حساب می آورند .)
قنداق کردن نوزاد سبب کم شدن حرکت دست و پای نوزاد می شود، و از آسیب احتمالی که امکان دارد به نوزاد برسد جلوگیری می کندو آرامشی شبیه آرامش رحم مادر به نوزاد دست میدهد و احساس امنیت می کند. در کتاب مقدس تورات نیزبه قنداق کردن نوزاد اشاره شده است. واین مبنی بر آن است که قنداق کردن نوزادان ریشه چند ساله دارد.
فواید قنداق کردن نوزاد چیست؟
۱ -حرکت دست و پای نوزاد موجب ایجاد استرس و ترس ناگهانی در نوزاد میشود که باعث بروز رفلکس استارتل درنوزادمیشود، و تا چهار ماهگی نوزاد ادامه پیدا می کند و خواب راحت را از نوزاد سلب میکند.که میتوان با قنداق کردن نوزاد از بروز این عامل جلوگیری کنیم. پس از فواید قنداق کردن نوزاد میتوان به آرامشی که به نوزاد دست میدهد اشاره کرد.
۲- از دیگر فواید قنداق كردن نوزادان این است که مادر به راحتی او را بغل می گیرد و با اعتماد به نفس بیشتری او را شیر میدهد مخصوصاً دختران جوانی که به تازگی مادر شده اند و تجربه ای در این زمینه ندارند و در بغل کردن نوزاد خود ترس واهمه دارند، و نگرانند که مبادا نوزاد از دست آنها سرخورده و آسیبی به به سرنوزادوارد شود.
۳- یکی دیگر از فواید قنداق کردن نوزاد میتوان به مهار کردن دست و پای کودک اشاره کرد زیرا حرکات غیر ارادی دست و پای نوزاد موجب صدمه زدن به سر و صورتش می شود(صورت خود را چنگ میزند ).
۴- قنداق کردن نوزاد در فصول سرد سال باعث گرم شدن نوزاد میشود و از بروز سرماخوردگی در نوزاد جلوگیری میکند.
۵- از فواید قنداق کردن نوزاد پیشگیری از پرانتزی شدن پاهای نوزادان است زیرا هنگام قنداق کردن، پاهای نوزاد را محکم نگه می دارند که این امر هنگام پوشک کردن اتفاق نمی افتد در نتیجه پای کودک پرانتزی می شود.
۶- از دیگر فواید قنداق کردن نوزاد به پیشگیری از مشکلاتی که در آینده برای نوزاد پیش می آید می توان اشاره کرد اغلب اتفاق می افتد که با پوشک کردن نوزاد به مشکلاتی چون کوچک ماندن آلت تناسلی در پسران و ایجاد کیست یا نازایی در دختران بر می خوریم.وطی تحقیقات به عمل آمده علت آنرا در اختلال خونرسانی اندام های تناسلی دانستند زیرا عمل خون رسانی به دستگاه تناسلی نوزاد از دو نقطه امکان پذیر است.
۱- هر دو کشاله ران
۲- زیر ناف توسط پوشک کردن نوزادان فشار به این نواحی وارد میشود و عمل خون رسانی درست انجام نمی شود.در نتیجه رشد دستگاه تناسلی با مواجه میشود.
(( در ادامه توصیه می شود مقاله آموزشی علت در رفتگی لگن در نوزادان همراه با راه های درمان آن را مطالعه نمایید ))
چه نکاتی باید هنگام قنداق کردن نوزاد رعایت شود؟
- قنداق كردن نوزادان زمانی مثمرثمر خواهد بود که تمام نکات ایمنی هنگام قنداق کردن رعایت شود در هنگام قنداق کردن باید از پارچه ای لطیف و نرم استفاده شود تا پوست حساس نوزاد آسیب نبیند.
- از بستن پا بندقنداق ویا محکم بستن دست و پای نوزاد اجتناب کنید زیرا به نوزاد احساسه خفگی دست می دهد و یا اینکه موقع کشیدن دست پا، جهت قنداق کردن آسیب جدی میبیند. مانند در رفتن و یا شکستن ویا رگ به رگ شدن عضلات و استخوان های نوزاد وارد میشود .پس طوری باید قنداق شود که احساس راحتی و آرامش در نوزاد به وجود آید و بتواند بآرامی دست و پای خود را تکان دهد واز فواید قنداق بهرهمند شود.
- از قنداق کردن نوزاد در تابستان خودداری کنیم زیرا دمای بدن نوزاد بالا میرود در نتیجه از طریق عرق کردن آب بدن خود را از دست میدهد د و سبب تشدید زردی در بدو تولد نوزاد می شود باید دمای بدن نوزاد طبیعی و با دمای محیط زندگی یکی باشد.
(( در ادامه توصیه می شود مبحث آموزشی خطرات خوابیدن نوزاد بر روی شکم را حتما مطالعه نمایید ))
نکته ها
نکته های مهمی در قنداق كردن نوزادان وجود دارد که رعایت آنها سبب و رساندن فایده های آن قنداغ به نوزاد میشود. استفاده کردن است که کهنه های نرم و لطیف جهت قنداق کردن نوزاد لازم و ضروری است. لازم به ذکر است که مادران گرامی باید بدانند که این پارچه ها و کهنه های نرم و لطیف را هم باید هر سه ساعت یکبار تعویض کنند که باعث آزار و اذیت نوزادان نشود. مثلاً در طی روز دوبار و در طول شب شب یک بار قنداق را باز کنند و حدوداً یک ساعت استراحت به نوزاد بدهند تا خستگی پا و دست نوزاد بیرون رود و به قول خودمان هوا بخورد .
هنگام قنداق کردن باید سر و و شانه های نوزاد را توسط پارچه های نرم بالاتر از بقیه اعضای بدن نگهداریم تا او به سمت بالا نرود.
بهتر است نوزاد را تا حدوداً یک ماهگی یا ۴۰ روزگی قنداق کنید .اینکاربه بهتر خوابیدن نوزاد کمک فراوانی می کند. اگر احساس کردید با گذاشتن دست نوزاد در قنداق نوزاد اذیت است یکی از دست های نوزادرا از قنداق بیرون آورید و قنداق را کمی شل تر ببندید تا نوزاد احساس آرامش کند. در قنداغ کردن نوزاد باید جوانب احتیاط را رعایت کنید و اگر در این زمینه تجربه و تبحرندارید از بزرگترها کمک بگیرید ویا از پزشک اطفال نحوه درست قنداق کردن را بیاموزید.