
چربی خون در سالمندان را می تواند جزو بیشترین علت های مرگ و میر در افراد دانست . با توجه به اینکه سلامتی نقش بسزایی در زندگی هر شخصی دارد باید توجه داشت که در دوران میانسالی احتمال بروز خطراتی از جمله چربی خون میتواند سلامت شخص را به خطر بیاندازد . به طور میانگین افراد بالای 60 سال دچار این عارضه میشوند که بایستی این افراد سالی یکبار چکاب شوند و با داشتن زندگی سالم، دوران مطلوب وخوشایندی را برای خود رقم بزنند. ما در ادامه این مبحث آتیه پرستاران به مسایل مربوط به چربی خون، انواع آن و راه کار هایی برای کنترل آن میبردازیم.
شناخت چربی خون در سالمندان و عوامل ایجاد آن :
آناتومی وساختار بدن انسان به طور کلی از چربی موجود دربدن به عنوان تولید انرژی استفاده میکند. آنزیم وهورمون هایی که در بدن ساخته میشوند مواد اولیه خود را از چربی بدن میگیرند . بس بدن به چربی نیاز دارد ولی اگر مقدار چربی بیش از اندازه باشد باعث بروز اختلالاتی در بدن شخص میگردد. این اختلالات باعث چاقی، بیماری های قلبی وسکته مغزی میباشد. بس برای پیشگیری از ابتلا به این اختلالات باید چربی را متعادل نگه داریم.
انواع چربی:
به طور کلی دو نوع چربی در بدن هر شخصی وجود دارد 1- کلسترول 2- تری گلیسیرید
کلسترول به دو دسته تقسیم میشود کلسترول اچ دی ال وکلسترول ال دی ال . سطح کلسترول ال دی ال که با مصرف غذاهای چرب افزایش مییابد باعث کاهش اچ دی ال میشود.
کلسترول ال دی ال به دیواره رگ ها میچسبد ومانع از گردش آزادانه خون به داخل رگ ها میشودکه این خود باعث بروز سکته های قلبی میشود. حال باید میزان کلسترول اچ دی ال را بالا ببریم تا برای بدن سودمند باشد. این کلسترول ذرات حاصل از ال دی ال را که به دیواره رگ ها چسبیده را به داخل کبد میبرد و راه شریان ها را باز میکند.
نوع دوم چربی یا همون تری گلیسیرید از تجمع کالری های زیاد در بدن به وجود میاید که این نوع چربی در افراد سالمند به شدت خطرناک وباعث بروز سکته میشود زیرا بالا رفتن گیلیسیرید باعث کاهش اچ دی ال میگردد.
(( در ادامه پیشنهاد می شود مقاله آموزشی دمنوشهای مناسب برای سالمندان را حتما مطالعه نمایید ))
راه تشخیص بالا بودن چربی خون در سالمندان :
سالمندان عزیزباید سالیانه از طریق چکاب وآزمایش خون از میزان سلامتی خود آگاه شوند. انجام آزمایش خون به این صورت میباشد که شخص از 12ساعت قبل نباید چیزی بخورد وصبح به صورت ناشتا به انجام آزمایش بپردازد در این صورت نتیجه مطلوب حاصل میشود.
میزان کلسترول خون در بدن باید حدودا 200میلی گرم باشد. اگر نتایج آزمایش میزانی بالاتر ازاین عدد را نشان دهد احتمال بروز خطر میباشد. میزان تری گیلیسرید هم باید کمتر از 150میلی گرم باشد که ایمنی بدن را تامین کند در صورت افزایش این عدد زنگ خطر برای سلامتی شما به صدا درمیاید.
راههای مقابله با چربی خون در سالمندان:
بعد از انجام آزمایش خون ومتعادل نبودن چربی شخص میباست درمان دارویی خود را شروع کند. لازم به ذکر است به دلیل حساس بودن سالمندان هرگز نباید از روش های خود درمانی برای کنترل این مشکل استفاده شود وباید حتما زیر نظر دکتر متخصص درمان خود را شروع کند.
راه دیگر مقابله با این مسأله مراجعه به متخصص تغذیه میباشد که با توجه به رژیم های غذایی میتواند سلامت خود را تحت کنترل بگیرد. از جمله راهکار هایی که یک متخصص برای بیمار خود توصیه میکند عبارتند از کاهش وزن، ورزش وتحرکات مخصوص بدنی، رژیم غذایی وکاهش استرس وعصبانیت میباشد.
(( در ادامه این مبحث پیشنهاد می شود مقاله آموزشی تغذیه مناسب سالمندان در زمان سلامتی و بیماری را حتما مطالعه نمایید ))

انواع ورزش های مناسب برای کنترل چربی خون در سالمندان :
در زیر ورزشهای مناسبی را ذکر کرده ایم که اطرافیان سالمند و افرادی که وظیفه ی مراقبت از سالمند در منزل را برعهده دارند ، می توانند این ورزشها را در برنامه روزانه برای سالمند قرار دهند تا به مرور زمان درصد چربی خون سالمند پایین بیایید.
- شنا کردن از ورزشهایی هست که باعث تحرک بدن میشود ومیتواند عملکرد قلب و عروق را بهبود ببخشد و باعث کاهش چربی خون در سالمندان شود.
- دوچرخه سواری که بسیار سودمند میباشد وجزو ورزشهای مفرح ولذت بخش به حساب میآید.
- پیاده روی که باعث بهبود گردش اکسیژن خون میشود.
- دویدن هم از ورزش هایی است که باعث سوزاندن کالری میشود.
فواید رژیم غذایی مناسب در کنترل چربی خون در سالمندان:
مصرف غذاهای سالم باعث میشود که همیشه یک بدن تندرست داشته باشیم. اما مصرف بیش از حد از غذاهای مضر که دارای چربی های زیاد هستند ریسک ابتلا به چربی خون در سالمندان (Hyperlipidemia in the elderly) را بالا میبرند. شما میتوانید مواد غذایی را به بهترین و سالم ترین روش ممکن استفاده نمایید .
یکی ازاین روش ها جایگزین کردن غذاهای بخار پز شده به جای مواد غذایی سرخ کردنی میباشد. شخص بیمار باید مصرف گوشت سفید را در وعده های غذایی خود بیشتر بگنجاند واز روغن های گیاهی مانند روغن سویا و زیتون در غذاهای خود استفاده کند تا سالمتر بماند وهمچنین خوردن میوه وسبزیجات وغلات به دلیل بالا بودن فیبرآنها در کنترل چربی خون نقش مهمی ایفا میکند.
فواید ومزایای کاهش استرس در کنترل چربی خون در سالمندان :
استرس و عصبانیت رابطه تنگاتنگ ومستقیمی با افزایش چربی خون در سالمندان دارد. برای کنترل چربی توصیه میشود که اندکی از زمان خود را به تنهایی سپری کنید وسعی کنید به فعالیت های شخصی و چیزهایی که مورد علایق خودتان هست بپردازید.
به طور مثال میتوانید به موسیقی مورد علاقه خود گوش کنید یامیتوانید به داشتن حیوانات خانگی که شما راخوشحال میکند روی آورید. شما میتوانید کمی از زمان خود را به باغبانی بگذرانید یا حتی میتوانید با دوستان واعضای خانواده خود به گردش بروید تا بتوانید روی استرس وفشار های روانی خود که منجر به بالا رفتن چربی خون شما میشود کنترل لازم را داشته باشید.