کم خونی در کودکان از کمبود آهن در بدن به وجود می آید . و رشد فیزیکی کودک را کند می کند، عمل اکسیژن رسانی به ریه خوب انجام نمی شود، گلبول های قرمز در بدن ساخته نمی شود ،در این صورت کم خونی به وجود میآید. ما در این مقاله قصد داریم به علل و عوامل کم خونی در بچه ها و راههای درمان آن بپردازیم .
بعضی از کودکان مادرزادی کم خونی دارنداین نوع کم خونی میتواندریشه ی ارثی داشته باشد. که این نوع کم خونی به تالاسمی معروف است،تالاسمی دو نوع است مینور (خفیف)وماژور(شدید)که برای درمان آن باید به متخصصان اطفال مراجعه کرد؛ودستورات پزشکی لازم را گرفت.
به چه دلیل کودکان دچار کم خونی می شوند ؟
- کودکانی که قبل از نه ماهگی به دنیا می آیند، ضعیف هستند و نیاز به مراقبت بیشتری دارند .اگر تغذیه مناسب نداشته باشند بیشتر در معرض کم خونی قرار می گیرند.
- کودکانی که در برنامه ی غذایی آنها به مقدار لازم آهن یافت نمیشود دچار کم خونی ( Anemia ) میشوند.
مثلا بعضی از بچه ها نمی توانندازغذا هایی که با آردگندم درست میشود ،بخورند ودر صورت استفاده احساس خفگی به آنها دست می دهد. پس باید زیر نظر پزشک باشند و رژیم غذایی خاص خود را دریافت کنند. گاهی اوقات هم اتفاق می افتد که بعضی از بچه ها به بعضی از غذاها حساسیت دارند مثلاً به زرده تخم مرغ که سرشار از آهن است و نمی توانند این ماده مغذی را استفاده کنند .
- با از دست دادن خون بدن به مدت طولانی خطر ابتلا به کم خونی بالا می رود .(طولانی شدن دوره ی پریودی در بانوان،داشتن خونریزی های داخلی وگوارشی)
از کجا بدانیم کودک دچار کم خونی است ؟
کمبود آهن در بدن،کم خونی را به دنبال دارد. که این کمخونی یا شدید است یا ضعیف که در هر صورت مشکلاتی برای کودک به وجود میآورد که حتماً باید کودک را تحت درمان قرار دهیم .
(( در ادامه توصیه می شود مقاله 7 علت سرگیجه در کودکان را حتما مطالعه نمایید ))
مشکلات ناشی از کم خونی در کودکان عبارتند از:
- بی حالی و بی حسی
- یخ کردن دست و پا
- بی میلی به غذا واحساس سیری کاذب
- اختلال در نفس کشیدن
- ایجاد اختلال در رشد کودک
- به وجود آمدن عفونتهای پی درپی
- میل به خوردن کاغذ،خاک،یخ
- خواب آلودگی واحساس کسالت
- تغییر رنگ ادرار به تیرگی
- تغییر رنگ سفیدی چشم به زردی
راههای درمان کم خونی در کودکان
مهمترین و بهترین راه درمان کم خونی کودکان توجه به تغذیه آنان است. کودکان در هر سنی که باشند باید خورد و خوراکشان مناسب با سنشان باشد.
مثلاً نوزادانی که شیر می خورند باید انواع ویتامین ها و آهن مورد نیازشان را از بهداشت خانواده تهیه کنند و از طریق غذا و ویتامین ها بدن خود را تقویت کنند تا دچار کمبود آهن و کم خونی نشوند .
(( در ادامه توصیه می شود مقاله علائم کم خونی چیست؟ را حتما مطالعه نمایید ))
برای نوزادان از ۶ ماهگی به بعد باید غذای کمکی آماده کنیم. زیرا شیر به تنهایی نیاز بدنشان را تامین نمی کند
در تخم پرندگان،غذاهای دریایی،گوشت قرمز به وفور آهن یافت می شود با گنجاندن آنها در برنامه ی غذایی کودک، میتوان از بروز مشکلات کم خونی جلو گیری بعمل آورد.
- با استفاده از انجیر و آلو بخارا چه به صورت خشک شده و چه تازه میتوان مقدار زیادی آهن وارد بدن کرد و با این کار جلوی کم خونی در بدن را گرفت.
- درست کردن سوپ با جو دو سر برای کودکانی که کم خونی دارند بسیار مفید است. جو علاوه بر آهن ، مقدار زیادی فیبر دارد که به هضم غذا کمک می کند.
- درست کردن لقمه ی حاوی کره و بادام زمینی و عسل که در بر طرف کردن کم خونی تاثیر بسزایی دارد.
- یکی دیگر از مواد غذایی سرشار از آهن شکلات تلخ است که قاتل کم خونی در بچه ها است اما بدلیل تلخ بودن آن شاید مورد استقبال کودکان قرار نگیرد لذا با ذوب کردن و مخلوط کردن آن با کره بادام زمینی و عسل میتوان بعنوان شکلات صبحانه به آنها خوراند.
- بااستفاده از حبوباتی چون عدس و لوبیا سفید(لوبیای کشاورزی )که این ماده مغذی با گوشت برابری می کندرا در برنامه غذایی کودکان به صورت هفتگی قرار دهیم ،این مواد سر شار از آهن و پروتئین میباشند ودر رفع کم خونی کودکان کمک زیادی میکنند.
- بادادن تخم مرغ وتخم بلدرچین به کودکان به شکل نیم رو یا آبپز میتوانید کمبود اهن کودکان را جبران کنید .
- از دادن اجیل به کودکان غافل نشوید زیرا انواع ویتامین های موجود در اجیل مانند پسته، .بادام زمینی ، بادام هندی وسویای لوبیای شکل سر شاراز پروتئین و اهن هستند ودر رفع کموخونی کمک بسیاری میکنند.
نکته:
این مغز ها را اسیاب کنید که خطری برای کودک نداشته باشد.
- بادادن سبزی جات(مخصوصا اسفناج) به کودکان میتوان از بروز کم خونی جلو گیری به عمل آورد ودر صورت ابتلا به کم خونی ان را درمان کرد .
- با گنجاندن ماهی در برنامه غذایی کودک به درمان کم خونی کودک کمک کنید .زیرا این ماده غذایی دارای امگا3و اسید های چرب فراوانی است که علاوه بر کمخونی بر روی قلب ومغز نیز تاثیر فراوانی دارد .
- یکی دیگر از موادی که سرشار از آهن است و برای کودکان و افرادی که کم خونی دارند بسیار مفید و موثر است شیره انگور نام دارد که ترکیب آن با ارده ی کنجد تاثیر بسیار زیادی در رفع کم خونی دارد،البته علاوه بر شیره انگور می توانیم ازشیره ی توت سفید ،شیره ی خرما وشیره انجیر برای وعده صبحانه کودکان خود استفاده کنیم.
- تاثیر میوه هایی که دارای اهن هستند ودر درمان کم خونی غیر قابل انکارند وآنها را میتوان به صورت تازه ،خشک یا به صورت شربت استفاده کردرا میتوان در سبد غذای خود گنجاند.این میوه ها عبارتند از:کشمش،الو، هندوانه، زردالو،گیلاس وکیوی و….