بازی درمانی کودکان یکی از بهترین راه ها برای رفع مشکلات در دوران کودکی می باشد. بازی درمانی نوعی روش درمانی است که بیشتر برای کودکان از آن استفاده می شود از آنجایی که کودکان شاید نتوانند خیلی از حالات روحی و احساسات و عواطف خود را بروز دهند و از دردها و رنجها و شادی‌ها و تنش هایشان برای والدینشان بگویند، از این رو بازی درمانی روشی است که در آن کودک در حین بازی و به روش بازی کردن احساساتش، اعم از خشم و نفرت و یا دوست داشتن و ترس را بازگو می کند.احساساتی که شاید نتوانند مانند ما بزرگترها آنها را به زبان بیاورند و بیان کنند.
کودکان در این روش درمانی راه حل های درک مشکلات و کنار آمدن با آنها و همچنین جایگزین کردن رفتارهای خوب و مناسب به جای رفتارهای زننده و آزار دهنده را یاد می گیرند و آرام آرام حس اعتماد به نفس در آنها بالا میرود و کودکان فعال و اکتیو در بازی انرژی خود را تخلیه می کنند و اندامهای حسی و حرکتی خود را به خوبی به کار می گیرند و تقریبا آرام تر می شوند.انرژیی که اگر توسط بازی یا هر روش دیگری تخلیه نشود سبب بیش فعالی و یا گاهی اضطراب کودک می شود .
در بازی درمانی کودکان ، درمانگر با مشاهده کودک حین بازی می تواند بسیاری از خصوصیات رفتاری او را تشخیص دهد، مثلا اینکه آیا او کودک خشنی است یا اینکه آرام است و یا اینکه او کودک لجباز و زورگویی است و یا اینکه نه رفتار او منطقی و متعادل است.
هدف از بازی درمانی چیست؟
در حقیقت بازی درمانی کودکان روشی است برای کمک به کودکان در جهت رفع مشکلات آنها ، در بازی درمانی ،درمانگر تلاش می کند که کودک به وسیله بازی کردن خصوصیات روانی خودش را بشناسد و به آنها آگاهی پیدا کند .کودک در حین بازی بسیاری از احساساتی را که باعث رنجش او می شوند را به راحتی بروز می دهد و خود واقعی کودک نمایان می شود .
در بازی درمانی، درمانگر به کودک این امکان را می دهد که با اسباب بازیهایش شروع به بازی کند و در حین بازی او تمام حرکات و رفتارهای کودک را به دقت برسی می کند و آنها را تجزیه و تحلیل می کند که به راه حل مناسب برسد .
گاه دیده می شود در حین بازی و درمان، کودک علاقه ای به ادامه بازی از خود نشان نمی دهد ، در این مواقع درمانگر خودش وارد بازی می شود با کودک در بازی کردن همراه می شود . کودک باید بتواند به در مانگر و مشاور خود اعتماد پیدا کند و این از طریق احترام مشاور به کودک و پذیرا بودن او قابل حل خواهد بود.
( در ادامه توصیه می شود مقاله رازهای نهفته در نقاشی کودکان را مطالعه نمایید )
انواع مختلف بازی درمانی
- بازی درمانی فعال
در این روش درمانی ، مراحل و نوع بازی از سوی مشاور از پیش برنامه ریزی شده است که کودک را به طرف چیزی که درمانگر و مشاور می خواهد سوق دهد. در این مرحله اسباب بازیهایی در اختیار کودک قرار می گیرد و خودمشاور نیز در بازی با او همراه می شود . - 2_بازی درمانی غیر فعال
در این روش درمانی کودک خودش با اسباب بازیهای دلخواهش شروع به بازی می کند و درمانگر نیز دخالتی نمیکند . درمانگر در این مرحله تنها با مشاهده رفتارهای او حین بازی سعی در شناخت خصوصیات روانی و مشکلات او خواهد کرد.
( در ادامه توصیه می شود مقاله کار درمانی در کودکان چه فوایدی دارد ؟؟ را حتما مطالعه نمایید )
فواید مهم بازی درمانی
بازی درمانی کودکان باعث می شود که کودک حس مسئولیت پذیری بیشتری نسبت به رفتارهای خودش داشته باشد، او یاد میگیرد چگونه احترام بگذارد و احترام بگیرد . در بازی درمانی او یاد می گیرد که احساسات خودش را بشناسد و آنها را بازگو کند .او همچنین با دیگران بودن و همراه و همدل بودن و روابط اجتماعی را در بازی یاد می گیرد ،او در بازی می آموزد که اگر مشکلی پیدا کرد چگونه آن را حل کند و همه این مسائل موجب بالا رفتن اعتماد به نفس در او می شود.
آیا بازی درمانی فقط برای کودکان است؟
اگر چه بازی در مانی نوعی روش درمانی مختص کودکان 3تا 12سال است اما این دلیل نمی شود که این روش درمان فقط مختص کودکان باشد و نه بزرگسالان و نو جوانان. آری بسیاری از بزرگسالان و نو جوانان نیز در بیان احساسات و عواطف و مسائل خود و به زبان آوردن آنها دچار مشکل هستند .
معمولا روش بازی درمانی برای افراد بزرگسالی بکار می رود که دارای مشکلاتی مانند زوال عقل، مصرف مواد، خشونت زیاد و استرس هستند و یا جزو سالمندان آسایشگاهی محسوب می شوند. در حقیقت بازی کردن برای بزرگسالان اعم از اینکه یک بازی ساده باشد یا یک نوع هنر مانند موسیقی و یا صنایع دستی می تواند بار استرس و اضطراب زندگی آنها را کم کند . بازی درمانی برای بزرگسالان ممکن است به تنهایی یا همراه با روش درمانی دیگری و به عنوان مکمل استفاده شود.
