تشنج عبارتند از فعالیت شدید و غیر طبیعی نورون ها (سلول های عصبی هستند که کار انتقال پیام های عصبی را به مغز به عهده دارند) در مغز است که باعث بروز تشنج در فرد می شود و در پی آن باعث بروز اختلالات شدید در جسم و روح فرد می‌گردد .علت بروز تشنج در کودکان عدم تکامل سیستم مغزی و عصبی آنها است، اما بروز تشنج در سالمندان علل مهم‌تری دارد که باید مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
زمانی که سالمند دچار عارضه غش می شود.و به زمین میخورد حرکات دست و پایش غیرقابل کنترل می شود دیدن این علائم حاکی از بروز مشکلی جدی در سالمند است که باید به آن رسیدگی شود،که شایع ترین آن بروز سکته مغزی در سالمندان است .
سکته مغزی در اثر به وجود آمدن فشار خون بالا، اختلالات روانی و روحی ،پریشانی، افت قند خون ،مسمومیت، کمبود اکسیژن ،تجمع چربی در عروق ،عدم تحرک و فعالیت های ورزشی در بدن به وجود می‌آید ،که سبب بروز تشنج در سالمندان میشود ما در این مقاله قصد داریم شما را با عوامل موثر در تشنج سالمندان آشنا کنیم .
عوامل موثر در تشنج سالمندان:
بروز اختلالات در عملکرد سیستم مغز و اعصاب سبب تشنج در سالمندان میشود که علت بروز اختلالات در سیستم عصبی را می توان در ابتلا به سکته مغزی، ابتلا به پلی فارمسی وجود تومورهای مغزی، سرطان ،عدم وجود منیزیم کافی در خون ،وجود عفونت در سیستم اعصاب، بروز گرمازدگی ،بروز صرع دانست ،که در اینجا به بررسی اجمالی بعضی از این عوامل می پردازیم .
1-بروز سکته مغزی
ابتلا به سکته مغزی در آقایان بیشتر از خانم ها است. وجود مشکلاتی در بدن سالمندان که در بالا به آنها اشاره شد، باعث بروز سکته مغزی و به دنبال آن تشنج در سالمندان می شود .
2-پلی فارمسی( تداخل دارویی )
با افزایش سن در سالمندان اختلالاتی در عملکرد سیستم ایمنی و دفاعی بدن پیش می‌آید که جهت رفع اختلالات مجبور به مصرف داروهای مختلفی می شوند و بعضا اتفاق می‌افتد که این داروها با هم تداخل پیدا می‌کنند، و این تداخل داروها سبب بروز تشنج در سالمندان میشود.
لذا جهت جلوگیری از بروز این مشکلات ،سالمندان باید هنگام مراجعه به پزشک داروهای مصرفی خود را به پزشک نشان داده و اطمینان حاصل کنند که خوردن داروها با هم برای سلامتی بدنشان ضرری ندارد و باعث بروز مشکلات مغزی نمی شود .
(( در ادامه توصیه می شود مقاله آموزشی مراقبت های پرستاری از بیمار تشنجی را حتما مطالعه نمایید ))
3- بروز تومورهای مغزی و رابطه آن با تشنج در سالمندان
بروز سردردهای شدید در سالمندان که با مصرف دارو بهبود پیدا نمی‌کند ،حاکی از مشکلی جدی در مغز و اعصاب است که در اولین فرصت باید به پزشک مغز و اعصاب مراجعه کنند. زیرا ممکن است دچار بیماری تومور مغزی شده باشند که یکی از دلایل بروز تشنج در سالمندان به شمار می‌آید.
تومورهای مغزی به دو شکل دیده می شوند خوش خیم و بدخیم که در صورت خوش خیم بودن با انجام عمل جراحی و بیرون آوردن تومور بهبودی حاصل میشود .گاهی اوقات درمان تومورهای مغزی با مصرف داروهای شیمیایی درمان پذیر است .
4-استفاده از مشروبات الکلی و بروز تشنج در سالمندان
با استفاده از مشروبات الکلی ناهنجاریهای در سیستم مغز و اعصاب به وجود می آیدکه سبب اختلال در عملکرد مغز می شودو با توجه به اینکه مضرات مشروبات الکلی در بدن فراوان است ،اما کنار گذاشتن ناگهانی و یکباره مصرف آن سبب بروز تشنج در سالمندان میشود .
(( در ادامه توصیه می شود اگر نیاز به مراقبت از سالمند خود را دارید حتما مطلب پرستار سالمند در منزل را مطالعه نمایید ))
5-کمبود منیزیوم در سالمندان
یکی از دلایل بروز تشنج در سالمندان کاهش منیزیوم در خون است کاهش منیزیوم در خون به بافت های مغز آسیب می رساند و سبب بروز تشنج در سالمندان میشود که به آن هیپو منیزیمی هم می‌گویند.
با رعایت رژیم غذایی مناسب سالمندان و گنجاندن غذاهای حاوی منیزیم مانند: شکلات تلخ، آووکادو، آجیل وحبوبات در برنامه غذایی سالمند از بروز تشنج در سالمندان جلوگیری کنید .
6-بروز گرمازدگی در سالمندان
از دیگر دلایل بروز تشنج در سالمندان گرمازدگی است. به ناهنجاری و نابسامانی در عملکرد ارگان های بدن در برابر دمای هوا، گرمازدگی می‌گویند. که جهت درمان آن از آمپول بنزودیازپین دیازپین استفاده میشود .
۷- وارد آمدن ضربه به مغز (تروماتیک )و تشنج
با خوردن ضربه محکم به سر امکان آسیب به مغز وجود دارد. زمانی که به سر سالمند ضربه می خورد احتمال بروز تشنج در سالمند بالا میرود. حالا امکان دارد که تشنج درروزهای اول، ضربه خوردن در فرد رخ دهد و گاهی اوقات هم ممکن است، تا یک سال طول بکشد.
(( در ادامه توصیه می شود مقاله آموزشی بیماری صرع در بزرگسالان را حتما مطالعه نمایید ))
۸-بیماری صرع و رابطه آن با تشنج در سالمندان
بروز تشنج های مکرر و پی در پی در سالمندان که بسیار هم خطرناک است و با نشانه های مانند حالت تهوع، پریدگی رنگ و غیره …..همراه است. حاکی از بیماری صرع در بیمار است .
در این بیماری تشنج به دفعات زیاد اتفاق می افتد در حالی که در بیماریهایی که در بالا به آنها اشاره کردیم، تعداد دفعات بروز تشنج کمتر است و با فاصله اتفاق می‌افتد .
از علائم وجود صرع در سالمندان می‌توان به بروز مشکلاتی در برخی از حواس پنجگانه ( بینایی چشایی بویایی) فراموشی، بروز مشکل در کلیه ها ،اسپاسم‌های عضلاتی و غیره……. اشاره کرد که این علائم در انواع صر ع ها دیده می شود. مثلاً در صرع ساده در سالمندان عملکرد نیمی از سیستم مغز دچار مشکل میشود که باعث اختلال در حرکت نیمی از بدن میشود .
کلام آخر
در بالا به برخی از عواملی که باعث تشنج در سالمندان میشود اشاره کردیم، و مختصری توضیح دادیم .حال با مشاهده هر کدام از نشانه ها ذکر شده در بالا سریعاً به پزشک معالج مراجعه کرده و خود را تحت درمان قرار دهید.
