تنبلی چشم در کودکان یک اختلال بینایی محسوب میشود که به آن آمبلوپی گفته میشود در این نوع بیماری که معمولا به صورت وراثتی ایجاد میشود معمولا یک چشم کودک دید خوبی را ندارد با تشخیص به موقع آن میتوانیم این مشکل را درمان کنیم. در این مقاله میخواهیم نشانه های تنبلی چشم ، تشخیص وچرایی آن و راه های درمان آن را توضیح دهیم:
علل ایجاد تنبلی چشم در کودکان:
بینایی در کودکان از زمانی که جنین هستند تا سن ده سالگی آنها به مرور کامل میشود مشکل تنبلی چشم در کودکان به دلیل اینکه سیستم بینایی برای کودک هنوز به تکامل نرسیده ایجاد میشود زمانی که مغز نتواند قدرت بینایی چشم ها را به خوبی تحریک کندکودک تصاویر را به وضوح با یک چشم خود تشخیص میدهد یعنی مغز فقط به یک چشم دستور انتخاب میدهد واین عامل باعث تنبل شدن چشم دیگر میشود.
نشانه های بروز تنبلی چشم:
تنبلی چشم در کودکان میتواند نشانه هایی را از خود بروز دهد یکی از این نشانه ها چپ بودن دو چشم کودک است. کودک هنگام حرکت چشم های خود به صورت هماهنگ نمیتواند عمل کند یک چشم ممکن است به راست و دیگری انحراف به چپ داشته باشد واین مسئله در دید کودک ایجاد مشکل میکند وباعث شاکی شدن وی در دید خود میشود. اما نوزادان نمیتوانند این مشکل را تشخیص دهند این وظیفه بر عهده والدین است که با چک کردن چشم های نوزاد خود متوجه تنبلی آن بشوند.
در بیشتر مواقع هیچ انحرافی در چشم ها دیده نمیشود وظاهر چشم ها عادی به نظر میرسد اما ممکن است در دید نوزاد مشکلاتی وجود د اشته باشد که با مراجعه به پزشک میتوان از تنبلی چشم نوزاد خود اطلاع پیدا کنیم. برای درمان این مشکل لازم است قبل از رفتن به مدرسه اقدام کنید و در سنین 6 ماهگی، 2سالگی و5 سالگی مرتب معاینات لازم را برای سلامت چشم کودک انجام دهید .
به طور عمده نشانه های تنبلی چشم در کودکان را میتوان به 3 دسته تقسیم کرد:
1)ناهماهنگی در حرکت چشم ها
2)نزدیک بینی یا دور بینی چشم ها
3)عواملی که جلوی مسیر بینایی را میبندد
شناسایی تنبلی چشم:
همانطور که در بالا ذکر شد تنبلی چشم یک بیماری وراثتی است وتشخیص آن در دوران کودکی در زمانی که هنوز چشم کودک تکامل نیافته امکان پذیر است. اگر تنبلی چشم در کودکان به موقع تشخیص داده شود درمان آن به مراتب زودتر و بهتر صورت میگیرد. بهترین درمان برای کودکان قبل از 7سالگی میباشد اگر این مشکل به موقع درمان نشود میتواند عواقب جدی در آینده برای کودک به همراه داشته باشد و باعث نابینایی او شود.
درمان تنبلی چشم در کودکان به 3عامل ربط پیدا میکند:
1)درمان تنبلی چشم با سن کودک که در آن دچار تنبلی چشم شده است
2)مزمن بودن تنبلی چشم
3)زمان اقدام به درمان تنبلی چشم در کودکان
راه های درمان برای تنبلی چشم در کودکان:
پزشک برای شروع درمان ابتدا به این موضوع میپردازد که تنبلی به چه دلیلی به وجودآمده وبعد در مرحله بعدی چشمی را که دچار ضعف شده است را قوی میکند. اگر علت تنبلی چشم نزدیک بینی یا دور بینی باشد در مرحله اول توصیه پزشک به استفاده عینک میباشد با استفاده از عینک میتوان مشکلات به وجود آمده را درمان کرد در مرحله دوم باید چشم ضعیف تر را وادار به فعالیت بیشتر نمود تا وضوح دید بهتری به مرور پیدا کند برای این روش باید از
- قطره های چشمی استفاده کنید روش این قطره ها به این گونه است که چشمی را که سالم است را دچار تاری دید میکند تا بتواند مغز را وادار کند چشم ضعیف فعال تر شود.
- در روش دوم باید از یک چشم بند برای بستن چشم سالم استفاده کنید تا کودک تلاش بیشتری برای دیدن اشیاء با چشم ضعیف بکند. مدت زمانی که باید چشم را بسته نگه داریم بستگی به تنبلی چشم دارد معموال بین 2تا 6ساعت در روز باید این کار را انجام دهید.
نکات مهم برای از بین بردن تنبلی چشم در کودکان :
در زمانی که چشم کودک خود را میبندید سعی کنید از رفتن به جایی که تعدادی از افراد وجود دارند پرهیز کنید زیرا زمانی که کودک حس کند اطرافیان به او توجه میکنند از بستن چشم خود خودداری میکند و با شما هماهنگی نمیکند در ضمن در این زمان از کودک مراقبت کنید تا بازی های خطرناکی را انجام ندهد زیرا دید او با یک چشم ضعیف اصلا کافی نیست.
اگر علت تنبلی چشم نا هماهنگی چشم ها باشد یا آب مروارید داشته باشد پزشک معمولا از روش جراحی چشم برای درمان اقدام میکند. برای تقویت چشم ضعیف میتوان با نظارت پزشک یک سری از تمرین ها که باعث میشود دو چشم در آن تمرکز داشته باشند را انجام دهید زیرا این کار باعث میشود چشم ضعیف کودک شما بهتر تقویت شود.
تمرین های مناسب برای از بین بردن تنبلی چشم در کودکان :
- یک مداد قرمز و یک کاغذ شطرنجی شده را به کودک بدهید واز او بخواهید داخل خانه ها را رنگ آمیزی کند طوری که از خط بیرون نزند.
- انجام بازی خط ونقطه هم برای درمان بسیار مهم است کودک با متصل کردن نقاط به یک خط میتواند توانایی چشم خود را بالا ببرد.
- بازی انداختن توپ در یک هدف میتواند بازی موثری برای تقویت چشم کودک باشد شما میتوانید با قرار دادن یک ظرف تو خالی مانند یک کارتن اسباب بازی به کودک بگویید توپ را از فاصله ای که برای او مشخص کرده اید به داخل آن پرتاب کند.
- انجام بازی های رایانه ای هم میتواند تنبلی چشم در کودکان را درمان کند چشم سالم کودک را ببندید وبه او بگویید بازی رایانه ای خود را انجام بدهد موفقیتی که با چشم تنبل به دست می آورد را با موفقیتی که در موقع بستن چشم سالم بدست می آورد را مقایسه کنید وتا میتوانید با انجام مکرر این تمرین تناسب موفقیت در هر دو چشم را در بازی رایانه یکسان کنید.
- کتاب خواندن برای کودک هم میتواند چشم اورا قوی کند اگر او توانایی خواندن ندارد میتوانید از کتابی که در آن عکس وتصاویر زیادی استفاده شده است استفاده کنید شما میتوانید با قرار دادن کتاب در روبروی کودک و ورق زدن آن تمرکز کودک را به دیدن تصاویر جلب کنید.
