مراقبت از نوزاد تازه متولد شده در منزل

مراقبت از نوزاد تاره متولد شده برای پدر و مادر بسیار لذت بخش و خوشایند می باشد. اما در کنار این لذت ها ، دلهره هایی نیز برای والدین دارد که چگونه از نوزاد تازه متولد شده ی خود مراقبت و نگهداری کنند. امروزه با وجود موسسه های پرستاری در منزل،  والدین دیگر نگران مراقبت و نگهداری از نوزاد خود نیستند . این موسسات پرستاری، با اعزام  پرستار کودک ، پرستار بیمار و پرستار سالمند آماده ی ارائه خدمات پرستاری به صورت شبانه روزی به خانواده های محترم می باشند.

15 نکته ی مهم در نحوه مراقبت از نوزاد تازه متولد شده برای مادران گرامی

1- نحوه ی به آغوش گرفتن نوزاد تازه متولد شده

یکی از سخت ترین مراحل مراقبت از نوزاد گرفتن آنها در آغوش  می باشد . چون بدن نوزاد ظریف هست و هنوز استخوان های آنها به صورت غضروف می باشند پس باید در هنگام آغوش گرفتن کاملا مواظب باشیم.

یکی از نقاط حساس بدن نوزاد، گردن می باشد که حتما باید در هنگام بلند کردن نوزاد  دست را زیر گردن و سر او بگذارید . و همچنین نوزاد چون نمی تواند تعادل خود را حفظ کند پس سعی کنید کودک را به صورت عمودی و راست نگه دارید.

همچنین شما باید مراقب سر نوزاد باشید چون سر نوزاد بسیار نرم و  غضروفی می باشد  پس برای اینکه سر نوزاد از امنیت کامل برخوردار باشد سعی کنید سر نوزاد را روی سینه ی خود قرار دهید. که در زیر به صورت عکس به شما نشان داده ایم

2- مراقبت از بند ناف نوزاد

وقتی نوزاد در شکم مادر می باشد غذا و اکسیژن از طریق بند ناف به جنین می رسد. بعد از تولد تنها راه ارتباط بین نوزاد و مادر بند ناف می باشد که ارتباط آنرا با گیره می بندند. شما باید از بند ناف نوزاد مراقبت کنید و آنرا تمیز و خشک نگه دارید تا عفونت نکند. اگر دیدید بند ناف نوزاد قرمز و یا ترشحاتی  از آن خارج می شود حتما به پزشک مربوطه مراجعه نمایید.

توصیه می شود تا زمانی که بند ناف نوزاد قطع نشده نباید نوزاد را به حمام برد تا این قسمت از ناف کاملا خوب شود. معمولا بند ناف از یک هفته تا دو هفته طول می کشد که خوب شود . در روزهای اول و دوم بند ناف شروع به خشک شدن می کند و اول به رنگ زرد بعد به رنگ قهوه ای در می آید . سعی کنید بند ناف را نپوشانید تا هوا به راحتی به آن برسد و زود خشک شود.

3- خواب کافی

مادران حتما خواب کافی داشته باشند و غذاهای مقوی مصرف کنند چون خواب کافی و تغذیه مناسب تاثیری زیادی بر کیفیت و مقدار شیر مادر دارد. توصیه می شود به مادران هنگامی که نوزادشان در حال استراحت است خودشان هم استراحت کنند این کار باعث می شود مادران خواب کافی در طول روز داشته باشند.

4- قنداق کردن نوزاد

امروزه بیشتر کارشناسان توصیه می کنند که نباید نوزادان را قنداق کرد و کارشناسان دیگری هم هستند که اعتقاد بر این دارند که همچنان باید نوزادان را قنداق کنند . کارشناسان موسسه خدمات پرستاری در منزل آتیه پرستاران سلامت پیشنهاد می کنند در این زمینه با یک پزشک متخصص نوزادان مشورت نمایند.

5- نحوه ی شیر دادن به نوزاد

هفته اول شیر دهی بدلیل غنی بودن  شیر مادر برای نوزاد بسیار مهم ، مفید و حیاتی است ( مخصوصا اولین شیر که آغوز نام دارد ) چرا که تغذیه ی درست در هفته اول نوزاد را در مقابل بسیاری از بیماریها مصون و واکسینه می کند. حتی المقدور تغذیه کودک فقط با شیر مادر انجام شود و فقط در شرایط اضطراری و خاص از تغذیه کمکی استفاده شود.

قبل از هز بار شیردهی حتما نوک سینه مادر شسته و تمیز شود . در صورت عدم توانایی نوزاد در مکیدن از شیردوش استفاده کنید. بعداز هر بار شیر دهی گرفتن آروغ نوزاد بسیار مهم و ضروری است .

احتمال دارد هنگام مکیدن سینه های مادر در هنگام شیر دادن ، نوزاد خسته شده و بخوابد پس توصیه می شود که کف پای نوزاد را هنگام شیر دادن نوازش کنید تا نوزاد به خواب نرود.

6- کمک کردن به آروغ زدن نوزاد

آروغ زدن نوزاد بعد از خوردن شیر بسیار می تواند بر سلامت نوزاد تاثیر بگذارد. بعد از شیر دادن به نوزاد سعی کنید او را بغل کرده طوری که چانه ی او روی شانه های شما قرار بگیرد بعد به آرامی پشت نوزاد را بمالید تا آروغ بزند. البته مواظب سر و گردن نوزاد باشید.

7-ماساژ دادن کودک

ماساژ دادن به نوزادان و کودکان باعث تقویت ماهیچه ها و استخوان آنها می شود . توصیه می شود قبل و بعد از غذا نوزاد و کودک را ماساژ ندهید. نکات دیگر در مورد ماساژ دادن اینکه نوزاد را روی سطح نرم مانند تخت خواب بخوابانید و شروع کنید به ماساژ دادن پاها ، ران ها ، دست ها ، روی سینه ،گردن ، کمر . البته اگر با روغن گیاهی ماساژ داده شود بهتر است . همچنین ماساژ دادن باعث ایجاد ارتباط خوب بین مادر و کودک می شود.

8- حمام کردن کودک

مادران سعی کنند نوزاد خود را بعد از اینکه بند ناف آنها افتاد به حمام ببرند و قبل از آن با یک حوله ی نرم و مرطوب بدن نوزاد را شستشو دهند. حال بعد از افتادن بند ناف می توانید نوزاد خود را به حمام ببرید . در بردن نوزاد به حمام باید نکات مهمی را رعایت کنید تا مشکلی برای نوزاد شما بوجود نیاید .

مثلا اینکه مادر یک پارچه ی نرم را روی ران خود گذاشته و نوزاد را به طرف سینه روی پاش بگذارد بعد با آب ولرم بدن نوزاد را شستشو دهد و بعد نوزاد را چرخانده و به پشت روی پاهایش گذاشته اما نکته مهم در این حالت این است که باید دستتان را روی صورت نوزاد گرفته تا آب روی صورتش نریزد و خدایی نگرده آب توی دهن نوزاد نرود و باعث خفتگی او شود.

9- خواباندن کودک

مادران سعی کنند بعد از شیر دادن،  نوزاد خود را سریع نخوابانند چون باعث رفلکس معده می شود . همیشه نوزاد خود را در محیطی آرام و با دمای متعادل بخوابانند و هنگام شب از یک لامپ کم نور در اتاق استفاده نمایند.

یک نکته مهم در رابطه با رفلکس معده نوزادان این است که اگر بعد از شیر دادن، نوزاد شیر را بالا آورد و به صورت ماست مانند بود این علامت نشان سلامتی نوزاد می باشد به این معنی که شیر با بدن نوزاد سازگاری داشته است اما اگر به صورت شیر مانند بالا بیاورد نشان این است که بدن نوزاد احتمالا مشکلاتی دارد و باید این موضوع را با پزشک مربوطه درمیان گذاشت.

10- عوض کردن پوشک

نحوه مراقبت از نوزاد در بحث پوشک بسیار مهم است . بنا بر نظرات کارشناسان بخش مراقبت و پرستاری نوزادان در آتیه پرستاران سلامت ، در درجه اول به هیچ وجه پوشک را روی بند ناف نوزاد  قرار ندهید.  همیشه نوازادان و کودکان خود را از جلو ، مخصوصا نوزادان دختر ، پاک کنید تا عفونت ایجاد نشود . به این نکته توجه داشته باشید بعد از عوض کردن پوشک اولی بالافاصله از پوشک دومی استفاده نکنید حتما بگذارید بین عوض کردن دو پوشک فاصله بیفتاد تا هوا به پاهای نوزاد برسد و دچار سوختگی نشود.

11- لباس بر تن کردن نوزاد

در لباس بر تن کردن نوزاد خیلی دقت نمایید. اگر تجربه ی اولین نوزاد را دارید  حتما لباس پوشیدن نوزاد خود را به دست یک فرد با تجربه بسپارید . چون دست و پای نوزاد بسیار حساس است و به راحتی صدمه می بیند . همچنین سعی کنید یک زیر پوش نازک و سفید رنگ زیر لباس های نوزاد قرار دهید تا در مواقعی که کثیف شد و یا لکه هایی بر اثر جوش های بدن نوزاد ایجاد شد به راحتی مشخص باشد.

12- مراقبت از پوست نوزاد

پوست نوزادان تاره متولد شده بسیار حساس می باشد پس توصیه می شود که مادران و پرستار نوزاد در منزل به نکات زیر توجه لازم را  داشته باشند.
کودک خود را بیش از حد حمام نبرید معمولا نوزادانی که پوست سفید دارند هفته ای 2 یا 3 بار کافی می باشد و نوزادانی که پوست تیره دارند هفته ای یک بار بیشتر حمام نبرید –  در نوزادان تازه متولد شده از محصولات معطر استفاده نکنید – حتما لباس های نوزاد یا کودک را قبل از استفاده تمیز بشویید – جنس لباس های نوزاد از پنبه یا نخ باشد به هیچ وجه از الیاف پلاستیکی استفاده نکنید – پوشک نوزاد را همیشه چک کنید و در صورت کثیف شدن بلافاصله عوض کنید – در هنگام عوض کردن پوشک بلافاصله پوشک جدید را نبندید بگذارید فاصله بینشان بیافتد

13- دانستن نقاط نرم نوزاد

در مراقبت از نوزاد تازه متولد شده به این نکته توجه لازم را داشته باشید که سر نوزاد بسیار حساس است پس مواظب این قسمت نوزاد باشید . سر نوزاد از دو قسمت جلو و عقب بسیار نازک می باشد در واقع با پوست پوشیده شده . البته مغز نوزاد به وسیله ی  یک غشای فیبری محافظت شده  ولی باز هم شما باید مراقب این قسمت باشید. مادران می توانند با بررسی قسمت نرم جمجمه ی نوزاد متوجه سلامتی نوزاد باشند به این روش که اگر قسمت نرم جمجمه زیادی گود شود  نشان کمبود مایعات در بدن نوزاد می باشد . اگر هم زیاد برآمدگی داشته باشد نشان بیماری مننژیت می باشد.

14- نحوه ی ارتباط برقرار کردن با کودک

همیشه سعی کنید نوزاد خود را نوازش کنید این کار تاثیر زیادی بر ارتباط شما و نوزاد دارد.  البته به این نکته توجه داشته باشید در هنگام استراحت نوزاد،  به هیچ وجه او را نوازش یا بوس نکنید چون باعث بر هم زدن خواب نوزاد می شود . همچنین سعی کنید با نوزاد خود صحبت کنید و  بخندید یا لالایی برایش بگویید. چون نوزادان طول دیدشان کمتر از نیم متر می باشد پس سعی کنید به صورت نوزاد نزدیک شده و با او حرف زده و بخندید.

15- حفظ سلامت نوزاد

نکته ی مهم در نحوه مراقبت از نوزاد و تضمین سلامت نوزاد رعایت کامل بهداشت فردی مادر می باشد (بهداشت بدن و لباس مادر ) نکته ی دیگر در حفظ سلامت نوزاد بررسی مداوم و روزانه ی قسمت های مختلف بدن مانند پشت گوش ، زیر بغل ، کشاله ران و زیر گردن نوزاد می باشد تا دچار عرق سوز نشود.

سخن آخر :

موسسه ی پرستاری در منزل آتیه پرستاران سلامت با ارائه خدمات پرستاری از نوزاد و کودک در منزل ، پرستار سالمند در منزل و پرستار بیمار در منزل آماده ی هرگونه خدمات پرستاری و مراقبتی به  عزیزان شما می باشند . حتی کارشناسان ما به صورت 24 ساعته و شبانه روزی با افتخار آماده ی مشاوره دادن به صورت رایگان به شما مخصوصا مادران گرامی می باشند.