نگهداری از سالمندان در منزل یک مسئولیت مهم و پرچالش است که نیاز به توجه ویژه به سلامت جسمی، روانی و اجتماعی آنان دارد. در این مقاله، به بررسی شرایط مختلفی که برای مراقبت بهینه از سالمندان در خانه باید فراهم شود، میپردازیم. با توجه به اینکه بسیاری از خانواده‌ها به دلایل مختلف، از جمله راحتی و آسایش بیشتر سالمندان، تصمیم به نگهداری آنان در خانه می‌گیرند، آگاهی از نکات کلیدی برای ایجاد شرایط مناسب بسیار حائز اهمیت است.
نکات کلیدی در نگهداری از سالمندان در خانه
1- توجه به نیازهای جسمانی سالمندان
یکی از مهم‌ترین جنبه‌های نگهداری سالمندان در منزل ، رسیدگی به نیازهای جسمانی آن‌هاست. این نیازها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- مدیریت داروها: سالمندان معمولاً به دلیل شرایط پزشکی نیاز به مصرف دارو دارند. برنامه‌ریزی دقیق برای زمان‌بندی مصرف داروها و نظارت بر آن، حیاتی است.
- مراقبت از تغذیه: سالمندان به دلیل کاهش فعالیت بدنی و تغییرات فیزیولوژیکی، به یک رژیم غذایی خاص نیاز دارند که باید حاوی مواد مغذی کافی باشد. تنظیم وعده‌های غذایی متعادل و توجه به نیازهای خاص تغذیه‌ای مانند کنترل قند یا فشار خون، از مهم‌ترین جنبه‌هاست.
- مراقبتهای فیزیکی: کمک به فعالیت‌های روزمره مانند حمام رفتن، لباس پوشیدن و تحرک، بخش مهمی از مراقبت از سالمندان است. اگر سالمند مشکلات حرکتی دارد، استفاده از تجهیزات کمکی مانند عصا یا ویلچر می‌تواند به افزایش ایمنی و راحتی او کمک کند.
2- توجه به سلامت روانی سالمندان
سلامت روانی سالمندان نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی آنها دارد. احساس تنهایی، افسردگی و اضطراب در این گروه سنی ممکن است به دلیل انزوای اجتماعی یا از دست دادن توانایی‌های قبلی رخ دهد. به همین دلیل، لازم است به موارد زیر توجه شود:
- حفظ ارتباطات اجتماعی: سالمندان باید به‌طور منظم با دوستان، خانواده و اطرافیان خود در ارتباط باشند. ملاقات‌های خانوادگی، تماس‌های تلفنی یا استفاده از شبکه‌های اجتماعی می‌تواند به حفظ این ارتباطات کمک کند.
- فعالیت‌های ذهنی: سالمندان به فعالیت‌هایی نیاز دارند که ذهن آنها را فعال و پویا نگه دارد. مطالعه، حل جدول، یا حتی بازی‌های فکری می‌تواند به تقویت حافظه و ذهن کمک کند.
- حمایت عاطفی: سالمندان به محبت و توجه نیاز دارند. حضور اعضای خانواده و صحبت کردن با آنها درباره احساسات و نگرانی‌هایشان، کمک میکند تا احساس ارزشمندی کنند.
3- ایجاد محیط ایمن و مناسب
امنیت محیط زندگی سالمندان در منزل یکی از شرایط اساسی برای مراقبت موفق از آن‌هاست. محیط خانه باید به گونه‌ای طراحی شود که احتمال بروز حوادث کاهش یابد:
- حذف موانع: باید اطمینان حاصل کرد که در مسیرهای رفت‌وآمد سالمند هیچ مانعی مانند فرش‌های لیز یا اشیای کوچک وجود ندارد که باعث زمین‌خوردگی شود.
- استفاده از دستگیره‌ها و تجهیزات ایمنی: نصب دستگیره‌ها در حمام و راهروها، استفاده از چراغ‌های شبانه و همچنین تجهیزاتی مانند صندلی‌های مخصوص برای حمام می‌تواند به افزایش ایمنی کمک کند.
- تنظیم دمای محیط: سالمندان حساسیت بیشتری به تغییرات دما دارند، بنابراین مطمئن شو که دمای محیط زندگی آنها متناسب با فصل باشد.
4- پشتیبانی پزشکی منظم
مراقبت پزشکی منظم یکی از ضروریات نگهداری سالمندان است. علاوه بر رسیدگی به نیازهای روزمره، برنامه‌های معاینات پزشکی دوره‌ای نیز باید رعایت شود:
- ویزیت‌های دوره‌ای پزشک: حتی اگر سالمند در ظاهر سالم به نظر برسد، مراجعه منظم به پزشک برای بررسی فشار خون، قند خون و سایر موارد سلامتی ضروری است.
- فیزیوتراپی و درمان‌های تخصصی: اگر سالمند مشکلات حرکتی دارد یا به بازتوانی نیاز دارد، فیزیوتراپی در خانه یا جلسات منظم درمانی کمک میکند تا کیفیت زندگی او حفظ شود
5- حفظ استقلال سالمندان
.یکی از مهم‌ترین مسائلی که در نگهداری از سالمندان باید به آن توجه شود، حفظ احساس استقلال و خودمختاری آن‌هاست. سالمندان اغلب تمایل دارند که تا حد ممکن کارهای شخصی خود را انجام دهند. احترام به این نیاز و فراهم کردن شرایطی که آنها بتوانند با کمترین کمک کارهای روزمره‌شان را انجام دهند، بسیار حائز اهمیت است.
6- حمایت از خانواده مراقب
در بسیاری از مواقع، خانواده‌ها خود مسئولیت مراقبت از سالمندان را بر عهده دارند. این امر می‌تواند هم از لحاظ جسمی و هم از نظر روانی برای آنها چالش‌برانگیز باشد. به همین دلیل، موارد زیر باید در نظر گرفته شود:
- استفاده از پرستاران حرفه‌ای: در صورت نیاز، خانواده‌ها می‌توانند از پرستاران سالمند در منزل استفاده کنند تا از سلامت و آسایش سالمند مطمئن شوند و خودشان نیز زمان استراحت کافی داشته باشند.
- حمایت‌های روانی: مراقبان خانوادگی نیز نیاز به استراحت و پشتیبانی روانی دارند. ارتباط با گروه‌های حمایتی یا مشاوران خانواده می‌تواند به کاهش استرس و فشار کمک کند.
نگهداری از سالمندان در منزل نیازمند توجه به جوانب مختلفی از جمله سلامت جسمانی، روانی، ایمنی محیطی و پشتیبانی پزشکی است. ایجاد شرایط مناسب برای مراقبت از سالمند، می‌تواند کیفیت زندگی آنها را به‌طور چشمگیری افزایش دهد و در عین حال، فشار و استرس ناشی از مراقبت برای خانواده‌ها را کاهش دهد.
طبق نظریه کارشناسان مرکز پرستاری آتیه پرستاران سلامت سالمندان به 2 دسته تقسیم میشوند سالمندان سالم و سالمندان بیمار که شرایط نگهداری از هر کدام متفاوت بوده که در ادامه به مدیریت مراقبت از سالمندان ( Geriatric care management ) و شرایط هرکدام از این دسته ها می پردازیم.
شرایط نگهداری از سالمندان سالم در منزل
شرایط نگهداری و مراقب از سالمندان در منزل بسیار مهم می باشد. سالمندان بچه های ما نیستند که بخواهیم آنان را امر و نهی کنیم و یادمان باشد که هرگز با آنان مثل بچه ها رفتار نکنیم ، آنان، شان و مقام بالایی دارند و باید در هنگام تندرستی و یا دوران کسالتشان با آنان رفتار درست و توام با احترامی را داشته باشیم.
در زیر به عمده ترین شرایط نگهداری و مراقبت از سالمندان در منزل که توسط مراقبین در دفتر پرستاری آتیه پرستاران سلامت انجام می شود ، شرح داده ایم که شامل:
- سالمندان سالم در منزل را باید به طور مرتب و منظم، در انجام دادن کارهایشان یاری کنیم
- بستری را برای سالمند در منزل مهیا کنیم تا او احساس راحتی کند
- با سالمندمان ارتباط خوبی داشته باشیم تا در پیش ما احساس غریبگی نکند
- با سالمند سالم در منزل به انجام کارهای سرگرم کننده و آموزشی بپردازیم
- به هیچ وجه سالمند سالم را در منزل تنها نگذاریم زیرا تنهایی احساس بدی درآنها به وجود می آورد
- گاهی اوقات سالمند سالم را برای تفریح به پارک و یا قدم زدن ببریم
- مبلمان اضافی را از داخل منزل بردارید تا سالمند بتواند راحت در منزل عبور و مرور کند
- برای راهروهایی که به حمام یا دستشوی ختم میشود میله هایی قرار دهید تا سالمند در حین رفتن به دستشوی یا حمام در خطر لیز خوردن یا افتادن قرار نگیرد
- برای دوش حمام سنسور حرارتی قرار دهید تا پوست سالمند در معرض خطرسوختگی قرار نگیرد
- در تمام قسمتهای خانه مسائل امنیتی – حفاظتی را برای سالمند فراهم کنید که اگر لحظاتی به اجبار ناچار شدید منزل را ترک کنید و سالمند را تنها بگذارید اتفاقی برای او نیفتد.
شرایط نگهداری از سالمندان، چه در وضعیت سالم و چه در صورت بروز بیماری، از جمله موضوعات مهمی است که برای خانواده‌ها و مراقبین اهمیت دارد. این مرکز با هدف ارتقاء کیفیت زندگی این افراد عزیز، خدماتی شامل نگهداری حرفه‌ای، مراقبت پزشکی، و فعالیت‌های روزانه متناسب با نیازهایشان را ارائه می‌دهد.
این مرکز نه تنها به بهبود وضعیت سلامتی سالمندان کمک میکند بلکه با ایجاد محیطی مهربانانه و حمایتی، احساس رفاه و کرامت بیشتری برای آنها فراهم میکند. ارتباط مستقیم با پرستاران مجرب و کارآمد این دفتر، اطمینان و آرامش بیشتری به خانواده‌ها و سالمندان می‌دهد، زیرا در اینجا ارزش‌های فردی و انسانی در نگهداری به عنوان اصلی‌ترین اولویت مدنظر قرار می‌گیرد.
شرایط نگهداری از سالمندان مریض در منزل
برای ما بسیار ناخوشایند است که می بینیم بزرگان یا سالمندان عزیزمان در بستر بیماری افتاده اند و ناخوش احوال هستند. وقتی سالمندان دچار عارضه یا بیماری میشوند بسیار از لحاظ روحی و جسمی آسیب پذیر میباشند که نیاز به نگهداری سالمند به صورت شبانه روزی و بسیار دقیق و منظمی دارند. در زیر به چند نمونه از بیماری که سالمندان را درگیر میکند میپردازیم.
ییماری آلزلیمر، وقتیکه سن بالا میرود به طور طبیعی مغز شروع به کوچک شدن کرده و باعث میشود که تغیر و تحولاتی در آن شکل گیرد که باعث کند شدن حافظه و به وجود آمدن حواس پرتی میشود که منجر به آلزایمر میشود. در این میان برای اینکه حال عمومی این سالمندان در شرایط نسبی مناسبی قرار گیرد باید شرایط نگهداری برای این سالمندان در نظر گرفت .
- سالمندان آلزایمری به دلیل حواس پرتی و فراموشی که به سراغشان می آید باید در هنگام دارو خوردن حواسمان به آنها باشد و خود ما برای آنها دارو بیاوریم. زیرا امکان دارد اگر خودشان مصرف کنند، نداند که چه زمانی باید این داروها را مصرف کنند و چه تعدادی باید مصرف کنند، که این امر برای آنها بسیار خطرناک است.
- سالمندان آلزایمری به طور مرتب نیاز دارند کسی در کنارشان باشد
- باید بستری را فراهم کنید تا در منزل به انجام کارهای آموزشی و فکری مشغول باشند
- شرایطی را مهیا سازید که اوقاتی را برای تفریح با سالمند آلزایمری به بیرون منزل بروید زیرا این کار باعث میشود که سالمند احساس خوبی را تجربه کند و در روند بهبود عملکرد سالمند بسیار تاثیر گذار باشد
- باید خانواده سالمند همواره با سالمند رابطه خوبی را برقرار کند تا سالمند احساس غریبگی نکند
شرایط نگهداری سالمند زخم بستری چیست ؟
بیماری زخم بستر در سالمندان . بیماری که در آن بدن فرد دچار زخمهایی میشود که گاهی وقتها این زخمها حاد و خطرناک می باشند که به مراقبتهای تخصصی نیاز دارند. زخم بستر دلایل گوناگونی دارد که میتوان به کم تحرکی، تاخوردن پوست و استراحت طولانی در روی تخت اشاره کرد. زخم بستر هم در جوانان شایع است و هم در سالمندان که در سالمندان از شدت زیادی برخوردار است و شرایط نگهداری از سالمندان نیز متفاوت است که در زیر به آنها اشاره می کنیم .
- بیماران زخم بستری سالمند را باید در قسمتی از منزل که تمیز و مرتب است نگهداری و مراقبت شود
- باید به طور مرتب زخم آنها، پانسمان شده و ضد عفونی شود
- اگر شرایط سالمند زخم بستری بحرانی شود، خانواده بیمار باید سریع به پزشک معالج بیمار اطلاع دهد
- والدین سالمند زخم بستری باید بستری را فراهم کنند تا بیمار زخم بستری در منزل آرامش داشته باشد
- داروها و قرص بیمار را در زمان مناسبی که پزشک معالج تعیین کرده ، به بیمار داده شود .
شرایط نگهداری از سالمندان دارای بیماری جسمی
سلامتی و تندرستی جز بهترین نعمتهایی است که خداوندگار در اختیار انسانها قرار داده است، در این میان سالمندان عزیزی هستند که از فقدان سلامتی رنج می برند و نیاز دارند که به طور مرتب و شبانه روزی از آنها نگهداری َشود
- سالمندان دارای بیماری جسمی را باید همیشه امید و انگیزه داد
- این بیماران قادر به انجام کارهای خود نیستند و باید به طور مرتب در کنار آنها بود
- خانواده ها باید بستری فراهم کنند تا سالمند داروهای خود را به موقع مصرف کند
- بستری را برای بیمار سالمند در منزل فراهم کنند تا در اوقاتی که سالمند ناخوش احوال است از آرامش و امنیتی که در خانه حکمفرماست، سالمند بیمار نیز آرامش بگیرد
- امکانات جابجای لازم را برای حمل بیمار سالمند مهیا باشد مانند ویلچر،عصا و …
نکته:
امیدواریم مطالب بالا برای شما عزیزانی که وظیفه و مسئولیت نگهداری از سالمندان را برعهده دارید بسیار مفید واقع شده باشد. حال اگر شرایط و یا وقت کافی برای مراقبت از سالمندان خود را ندارید می توانید با استفاده از روشهای دیگر از سالمند خود به نحو احسن بهترین حمایت را انجام دهید که این روش کمک گرفتن از مراکز ارائه خدمات پرستاری در منزل می باشد.
حال اگر احساس می کنید که شما هم وقت کافی برای مراقبت از سالمند خود را ندارید می توانید مرکز پرستاری آتیه پرستاران سلامت را انتخاب نمایید. این مرکز می تواند با اعزام بهترین پرستار سالمند شرایط عالی و کاملا خوشایندی را برای سالمند شما و همچنین اطرافیان آنها ایجاد نماید. پس اگر نیاز به این شرایط دارید می توانید با کارشناسان آتیه پرستاران سلامت تماس بگیرید.
